Bỏ đề xuất công chức xa chỗ làm 30km mới được mua nhà xã hội

Thay vì quy định công chức xa chỗ làm 30km mới được mua nhà xã hội, dự thảo nghị quyết mới nhất quy định căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh quy định chi tiết.

Chính phủ vừa gửi Quốc hội báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Chiều nay (29-5), tại phiên họp cuối của đợt 1 kỳ họp, Quốc hội biểu quyết thông qua nghị quyết của Quốc hội về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Bỏ quy định khoảng cách 30km khi mua nhà ở xã hội, thay bằng quy định linh hoạt theo thực tế

Đáng chú ý, dự thảo nghị quyết sau khi tiếp thu đã điều chỉnh điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội (điều 9).

Dự thảo nghị quyết trước đó quy định trường hợp người được hưởng chính sách có nhà ở thuộc sở hữu của mình, khoảng cách ngắn nhất từ nơi có nhà ở thuộc sở hữu của mình đến địa điểm làm việc phải từ 30km trở lên.

Trước đó, tại phiên thảo luận tổ, nhiều đại biểu cho rằng quy định hiện hành cứng nhắc, bất hợp lý.

Giải trình việc này, Chính phủ có ý kiến nêu vấn đề khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc chưa hợp lý vì công việc thường không cố định. Nhà ở xã hội cần gắn với nhu cầu gia đình, nên sửa khoảng cách ngắn nhất từ nhà đến dự án nhà ở xã hội phải từ 30km trở lên.

Cũng có ý kiến đề xuất nên bỏ quy định khoảng cách 30km khi mua nhà ở xã hội, thay bằng quy định linh hoạt về khoảng cách hoặc thời gian đi làm; xét theo hoàn cảnh thực tế.

Một số đại biểu đề xuất giao UBND tỉnh quy định cụ thể điều kiện nhà ở cho trường hợp có nhà riêng nhưng xa nơi làm việc. Đồng thời quy định rõ điều kiện hưởng nhà ở xã hội, cơ chế xét duyệt minh bạch, số hóa, và giao trách nhiệm cho địa phương xác thực danh sách thụ hưởng.

Nhiều đại biểu khác đề nghị nên mở rộng điều kiện thụ hưởng nhà ở xã hội, ưu tiên người lao động có việc làm ổn định tại địa phương thiếu dự án, được mua/thuê nhà ở xã hội tại nơi khác nếu có xác nhận của cơ quan.

Chính phủ giao chủ tịch UBND tỉnh quy định phù hợp từng vùng. Khoản 2 cần nghiên cứu lại, rút ngắn khoảng cách để thuận lợi hơn cho người lao động, tham khảo kinh nghiệm quốc tế (ví dụ 5-10km). Tại Hà Nội và TP.HCM, cần xem xét lại khoảng cách do tình trạng kẹt xe.

Tiếp thu các ý kiến, Chính phủ chỉnh lý dự thảo nghị quyết theo hướng căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội đối với trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc.

Quỹ nhà ở quốc gia gồm trung ương và địa phương

Về thành lập Quỹ nhà ở quốc gia (điều 4), Chính phủ cho hay nhiều ý kiến tán thành và đề nghị làm rõ mô hình hoạt động, địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc hoạt động của quỹ.

Đại biểu cũng đề nghị làm rõ mối quan hệ với các quỹ tương tự; nguồn thu, nhiệm vụ chi, tránh trùng lặp với ngân sách; cơ chế tài chính xã hội hóa vốn; tiêu chí phân bổ vốn, giám sát, trách nhiệm giải trình; cơ quan quản lý, công khai tài chính và giám sát độc lập; tiêu chí lựa chọn dự án ưu tiên.

Tiếp thu ý kiến, về địa vị pháp lý, mô hình tổ chức của quỹ, Chính phủ chỉnh lý dự thảo nghị quyết theo hướng Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ nhà ở quốc gia gồm Quỹ nhà ở trung ương do Chính phủ thành lập, Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.

Chính phủ cũng tiếp thu, chỉnh lý quy định mục tiêu thành lập, nhiệm vụ chi theo hướng Quỹ nhà ở quốc gia để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, tạo lập nhà ở xã hội, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê.

Đồng thời các nội dung về nhiệm vụ chi, quy mô… của quỹ sẽ được làm rõ tại nghị định quy định chi tiết nghị quyết này bảo đảm nhiệm vụ chi phù hợp với mục tiêu thành lập, hoạt động của quỹ.

Chính phủ cũng chỉnh lý quy định nguồn vốn Quỹ nhà ở quốc gia gồm ngân sách nhà nước, tiền trích từ quỹ đất đầu tư hạ tầng kỹ thuật xây dựng nhà ở xã hội, tiền bán nhà ở công, tiền đấu giá đất, nguồn hỗ trợ tự nguyện trong và ngoài nước và các nguồn hợp pháp khác. Chính phủ sẽ làm rõ và quy định chi tiết việc bố trí nguồn vốn này.

Quỹ nhà ở quốc gia tập trung hình thành quỹ nhà ở xã hội để cho thuê

Có ý kiến đại biểu kiến nghị cân nhắc bổ sung thêm hình thức bán nhà ở xã hội được hình thành từ Quỹ nhà ở quốc gia.

Theo Chính phủ, mục tiêu thành lập Quỹ nhà ở quốc gia để bổ sung thêm nguồn cung về nhà ở cho thuê bên cạnh nguồn cung nhà ở xã hội do các doanh nghiệp, tổ chức đầu tư xây dựng để bán, cho thuê mua, cho thuê.

Do vậy, Quỹ nhà ở quốc gia tập trung hình thành quỹ nhà ở để cho thuê với mục tiêu tiết kiệm nguồn lực về đất đai, nhiều người được sử dụng luân phiên quỹ nhà ở này, bảo đảm giải quyết nhu cầu về nhà ở ổn định, lâu dài cho những đối tượng không có khả năng chi trả để mua nhà ở xã hội.

Theo Chính phủ, hiện nay phần lớn quỹ nhà ở cho thuê của các doanh nghiệp trong các dự án đều bán sau một khoảng thời gian nhất định nên không có tính ổn định cho đối tượng thuê nhà ở.