Canada tuyên bố không lùi bước trước cuộc chiến thuế quan của Mỹ

Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, Chính phủ Canada ngày 4/3 đã công bố gói thuế quan chi tiết nhằm đáp trả quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế nhập khẩu 25% đối với hàng hóa nước này. Trong khi đó, Thủ tướng Justin Trudeau tuyên bố Canada "sẽ không lùi bước trước cuộc chiến này".

Thông báo của Bộ Tài chính Canada nêu rõ từ 0h01 ngày 4/3, Canada áp thuế 25% đối với 30 tỷ dollar Canada (CAD, khoảng 21 tỷ USD) hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ. Danh sách hàng hóa bị áp thuế gồm nước cam, bơ lạc, rượu vang, bia, cà phê, thiết bị gia dụng, quần áo, giày dép, xe máy, mỹ phẩm và một số sản phẩm giấy. Sau đó 21 ngày, Canada sẽ mở rộng áp thuế đối với các loại hàng hóa khác của Mỹ, trị giá 125 tỷ CAD (khoảng 89 tỷ USD), gồm xe điện, trái cây, rau củ, thịt bò, thịt lợn, sản phẩm từ sữa, thiết bị điện tử, thép, nhôm, xe tải và xe buýt.

Canada cũng tuyên bố sẽ khởi kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và cơ chế giải quyết tranh chấp của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (CUSMA). Thủ tướng Trudeau khẳng định các biện pháp đáp trả sẽ được duy trì cho đến khi Mỹ rút lại các mức thuế đã áp đặt đối với Ottawa.

Căng thẳng thương mại giữa hai nước leo thang khi vào ngày 1/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, riêng năng lượng Canada chịu mức thuế 10%. Ngày 4/2, chỉ vài giờ trước khi mức thuế trên có hiệu lực, ông Trump đã tuyên bố hoãn áp mức thuế trên trong vòng 1 tháng sau khi đạt thỏa thuận siết hoạt động buôn lậu và nhập cư. Tuy nhiên, Mỹ đã quyết định áp mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ 2 đối tác hàng đầu này kể từ ngày 4/3 như kế hoạch đã định.

Phát biểu với báo giới, Thủ tướng Trudeau tỏ ra bất bình khi “Mỹ đã phát động một cuộc chiến thương mại chống lại Canada – đối tác thân cận nhất, đồng minh gần gũi nhất của họ". Ông chỉ trích động thái của Tổng thống Trump, đồng thời khẳng định rằng "các hộ gia đình Mỹ và chính ông Trump sẽ sớm cảm nhận được mức độ tổn hại của những thuế quan này".

Theo ông Trudeau, Tổng thống Trump muốn làm suy yếu nền kinh tế Canada để "tạo điều kiện dễ dàng hơn cho việc thâu tóm Canada", song điều đó "sẽ không bao giờ xảy ra". Thủ tướng Trudeau cũng bác bỏ lý do mà ông Trump đưa ra khi áp thuế, đồng thời cho rằng cáo buộc fentanyl được đưa lậu từ Canada vào Mỹ là "vô căn cứ và sai sự thật".

Chính phủ Canada cam kết bảo vệ người lao động và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến thương mại này. Không chỉ chính quyền trung ương, nhiều tỉnh tại Canada cũng áp dụng các biện pháp trả đũa riêng. Tỉnh Ontario cấm bán rượu nhập khẩu từ Mỹ - một đòn giáng mạnh vào các nhà sản xuất Mỹ vì tỉnh này tiêu thụ gần 1 tỷ CAD rượu mỗi năm. Quebec và Manitoba cũng đã công bố các biện pháp tương tự. Trong khi đó, tỉnh British Columbia thậm chí ngừng nhập khẩu rượu từ các "bang đỏ" của Mỹ – ám chỉ những bang đã bầu cho đảng Cộng hòa của ông Trump.

Ngoài ra, Ontario còn đánh thuế 25% vào điện xuất khẩu sang 1,5 triệu hộ gia đình Mỹ và đe dọa ngừng cung cấp điện nếu Mỹ không rút thuế. Thỏa thuận trị giá 100 triệu CAD giữa Ontario và công ty Starlink của tỷ phú Elon Musk cũng bị hủy bỏ.