Chỉnh sửa luật phục vụ nhiệm vụ đổi mới, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

Sáng 26/4, tiếp tục Phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh sự cần thiết ban hành Luật nhằm thể chế hóa đầy đủ quan điểm chỉ đạo của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, định hướng sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương về tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị (Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã).

Việc ban hành Luật cũng nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và hoàn thiện hơn nữa các quy định trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Một số quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cần được quy định cụ thể hơn để thuận lợi trong quá trình triển khai thi hành Luật.

Dự thảo Luật gồm 2 điều: Điều 1 sửa đổi, bổ sung 13 điều và sửa kỹ thuật 6 điều; Điều 2 hiệu lực thi hành. Dự kiến Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền cấp xã; vai trò tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; sửa đổi, bổ sung một số quy định để đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số; đồng thời sửa đổi, bổ sung một số quy định để thuận lợi hơn trong quá trình triển khai thi hành Luật.

Dự thảo Luật bỏ thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp huyện thay thế bằng thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp xã. Đồng thời sửa đổi quy định Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành nghị quyết để quy định về chính sách, biện pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh ở địa phương…

Cùng với đó, bổ sung quy định liên quan đến việc xử lý đối với các văn bản của các cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật khi sắp xếp tổ chức, bộ máy; bổ sung các quy định để đáp ứng yêu cầu về đổi mới, sáng tạo, chuyển đổi số theo Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban này và các cơ quan của Quốc hội tán thành việc sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực khẩn trương của Chính phủ và Cơ quan soạn thảo trong việc chuẩn bị hồ sơ dự án Luật; tán thành việc xây dựng Luật này theo trình tự, thủ tục rút gọn; Hồ sơ dự án bảo đảm đầy đủ, gửi đúng thời hạn quy định.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị Chính phủ làm rõ lý do đề xuất sửa đổi một số nội dung nêu trong Tờ trình để Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội có cơ sở xem xét, quyết định.

Kết luận nội dung phần thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Chính phủ, Bộ Tư pháp đã chủ động, nỗ lực phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc chuẩn bị Hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo đúng chương trình, kế hoạch đề ra.

Về một số vấn đề chung, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành. Đối với một số nội dung cụ thể của dự thảo Luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cân nhắc về nguyên tắc chung, đó là chỉ sửa những điều, khoản bắt buộc phải sửa để phục vụ cho nhiệm vụ đổi mới, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong thời gian tới.

*Cũng trong sáng nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho cho ý kiến về dự án Luật Thanh tra (sửa đổi). Theo Tờ trình của Chính phủ, Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) gồm 9 chương và 64 điều; lược bỏ 54/118 điều; nội dung sửa đổi, hoàn thiện là 23 điều; trong đó, lược bỏ 54 điều của Luật Thanh tra năm 2022, sửa đổi, đồng thời hoàn thiện quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra, cắt giảm trên 40% các thủ tục hành chính trong hoạt động thanh tra.

Thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Thanh tra năm 2022 với các lý do, cơ sở chính trị, pháp lý, thực tiễn, quan điểm như được nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến nhất trí việc sửa đổi toàn diện và nhiều nội dung trọng tâm tại dự thảo Luật Thanh tra năm 2022. Để hoàn thiện dự thảo Luật, các đại biểu tập trung góp ý vào một số quy định liên quan tới phân định thanh tra; quy định cụ thể về xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu thanh tra; nguyên tắc của hoạt động thanh tra.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị, Chính phủ tiếp thu ý kiến của cơ quan chủ trì thẩm tra và ý kiến phát biểu của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án Luật trước khi bước vào Kỳ họp thứ 9. Về việc xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành việc giao Chính phủ quy định về xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra giữa các cơ quan thanh tra với nhau. Tuy nhiên, đề nghị bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về việc xử lý chồng chéo, trùng lặp giữa hoạt động thanh tra và hoạt động kiểm toán nhà nước; đồng thời, đề nghị nghiên cứu quy định về việc xử lý chồng chéo, trùng lặp giữa các hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành và giám sát để tạo thuận lợi trong tổ chức thực hiện.