Chuyển mình trong biến động toàn cầu: Dệt may Việt Nam đẩy mạnh thị trường mới

Để đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ thị trường, doanh nghiệp cần đầu tư mạnh vào công nghệ sản xuất thân thiện môi trường, thiết bị hiện đại và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Áp lực cạnh tranh gay gắt, đặc biệt căng thẳng thương mại giữa các cường quốc kinh tế đã tác động không nhỏ tới xuất khẩu nhiều mặt hàng của Việt Nam.

Trước những biến động kinh tế toàn cầu, các doanh nghiệp ngành dệt may đang đẩy mạnh công tác thị trường, kết nối với đối tác để đẩy nhanh các đơn hàng, đồng thời tập trung cho việc phát triển các thị trường mới, giảm thiểu các rủi ro trong tương lai.

Tìm cơ hội trong rủi ro

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt khoảng 43,5 tỷ USD đã đưa Việt Nam lên vị trí thứ 2 thế giới, chỉ sau Trung Quốc. Tuy nhiên, việc gia tăng các chính sách bảo hộ thương mại từ nhiều quốc gia có thể tác động tới ngành dệt may của Việt Nam.

Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) cho rằng chính sách thuế đối ứng tạm của Hòa Kỳ sẽ có tác động tới xuất khẩu dệt may của Việt Nam, mặc dù tồn kho của Mỹ đang ở mức thấp, do đó các đơn hàng trong quý 3/2025 có thể vẫn tốt, nhưng quý 4/2025 sẽ sụt giảm do nhu cầu tiêu dùng hàng may mặc tại thị trường này đi xuống.

“Mặc dù thị trường còn nhiều biến động, song các chính sách đàm phán thuế quan hiện nay đang được triển khai theo nhóm mặt hàng, do đó có thể có cơ hội đối với mặt hàng dệt may của Việt Nam,” ông Lê Tiến Trường cho hay.

Thống kê cho thấy thị trường Hoa Kỳ chiếm khoảng 35-40% kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam, song để giảm thiểu rủi ro, nhiều doanh nghiệp đang tập trung cho việc phát triển các khách hàng tiềm năng.

Bà Nguyễn Hồng Liên, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dệt May Huế thông tin, tình hình sản xuất và kế hoạch giao hàng cũng chịu nhiều biến động kể từ khi có tuyên bố áp thuế của Hoa Kỳ. Ban đầu, một số khách hàng tạm dừng đơn hàng, sau đó yêu cầu đẩy nhanh tiến độ khi thuế được áp 10% trong 90 ngày. Tuy nhiên, theo tính toán hiện tại, phần lớn các đơn hàng tháng 4, 5, 6 vẫn đang được thực hiện đúng tiến độ theo kế hoạch ban đầu.

Về đơn hàng quý 3 và quý 4, Dệt May Huế đã lấp đầy các đơn hàng tháng 7. Tuy nhiên, có khả năng xảy ra cạnh tranh do các yêu cầu đánh giá ngày càng khắt khe hơn, đặc biệt là các tiêu chí về trách nhiệm xã hội, an ninh và hệ thống quản lý chất lượng.

“Dệt May Huế tiếp tục nhận thêm đơn hàng FOB (chủ động nguyên liệu, hoàn thiện sản phẩm) trong quý 3. Đối với các loại vải nhập khẩu từ Trung Quốc, các nhà cung cấp đã đồng ý chia sẻ giá nguyên liệu, giảm từ 25-27% nhằm giữ chân khách hàng và hỗ trợ vượt qua giai đoạn khó khăn nếu bị áp thuế. Các khách hàng nhận định, đơn hàng quý 4 có thể giảm so với cùng kỳ năm trước trên tùy từng phân khúc,” bà Nguyễn Hồng Liên cho hay.

Trong khi đó, tại May Hưng Yên, doanh nghiệp đã nhận được một số yêu cầu từ phía đối tác. Đối với khách hàng Hàn Quốc, dù đơn hàng không lớn, nhưng hiện đơn vị vẫn phải tiến hành đàm phán giảm giá nhẹ, dự kiến ​​chia sẻ vào khoảng 1%.

Bà Phạm Thị Phương Hoa, Tổng Giám đốc Tổng Công ty May Hưng Yên cho hay doanh nghiệp đã có kế hoạch sản xuất liên tục đến khoảng trung tuần tháng 8 và đang tiếp tục trao đổi để nhận thêm đơn hàng, song dự báo tại thị trường Mỹ, May Hưng Yên nhận định nhu cầu sẽ tiếp tục giảm nhẹ.

“Từ nay đến hết tháng 7, đặc biệt trong tháng 6 và đầu tháng 7, tình hình sản xuất của May Hưng Yên khá căng thẳng. Nguyên nhân là do khách hàng yêu cầu giao hàng đúng tiến độ, không chấp nhận lùi lịch như các năm trước. Việc chậm trễ giao hàng tiềm ẩn nhiều rủi ro về vận chuyển và thời gian, vì vậy trong thời gian này, toàn bộ hệ thống sản xuất đang phải tập trung cao độ để hoàn thành các đơn hàng,” đại diện May Hưng Yên cho biết thêm.

Khai thác lợi thế cạnh tranh

Theo báo cáo của Vinatex, xuất khẩu dệt may của Việt Nam trong tháng 4/2025 đạt 3,64 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Lũy kế đến 4 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đạt 13,9 tỷ USD tăng 11% so với cùng kỳ.

Ngoài thị trường Mỹ, một số thị trường xuất khẩu chủ lực như Nhật Bản, châu Âu đều có sự tăng trưởng, do vậy, các doanh nghiệp cũng đang đẩy mạnh việc đàm phán với các đối tác để thúc đẩy xuất khẩu sang các thị trường này.

Ông Nguyễn Hùng Quý, Tổng Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tổng công ty Dệt May Miền Nam (VSC) cho biết đến thời điểm hiện tại, VSC đã nhận đủ đơn hàng để sản xuất đến hết tháng 8. Trước những diễn biến liên quan đến thuế quan xuất khẩu sang Mỹ, VSC đã chủ động phát triển thêm các thị trường khác như châu Âu và Anh. Tỷ trọng đơn hàng từ các thị trường này trong những tháng cuối năm đã tăng cao hơn đáng kể so với đầu năm.

“Về nhận định thị trường, chúng tôi đánh giá nếu mức thuế đối ứng được đàm phán tăng thêm trong khoảng 15–20% thì vẫn là ngưỡng chấp nhận được đối với thị trường Việt Nam. Chúng tôi cũng kiến nghị cần minh bạch trong chứng nhận xuất xứ,” đại diện VSC nói.

Bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Giám đốc điều hành Tổng Công ty May10 cho hay, hiện tại đơn hàng của May10 đã kín đến hết tháng 7, một số chủng loại như quần jacket thì hết tháng 8, một số mặt hàng khác thì đến hết năm. Đối với các hàng đơn hàng vào đầu tháng 7, khách hàng đều yêu cầu đẩy tiến độ giao sớm, dẫn đến áp lực sản xuất rất lớn. May10 phải tổ chức sản xuất linh hoạt và tăng ca để đáp ứng.

“Hiện May10 đang chủ động tìm kiếm và mở rộng nguồn cung nguyên liệu qua kết nối với các đơn vị thành viên trong Vinatex, cũng như một số doanh nghiệp tại Ấn Độ và Đài Loan (Trung Quốc)…,” đại diện May10 cho hay.

Còn theo ông Phạm Tiến Lâm, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đức Giang, cùng với việc tranh thủ thời gian làm việc để xuất hàng trong thời hạn 90 ngày Mỹ hoãn áp thuế. Một số thị trường tiềm năng như Australia, Nhật Bản đang được Đức Giang hướng tới và gần đây đã xuất hiện thêm tín hiệu tích cực từ thị trường Trung Quốc.

“Tại thị trường Mỹ, dệt may cần tìm cách để không làm khách hàng rút lui hay giảm đơn hàng, cần duy trì để sản xuất ổn định, không chịu quá nhiều áp lực, đặc biệt là áp lực về giá cả. Do đó, hướng đi phù hợp là tập trung vào khách hàng và các thương hiệu có giá trị gia tăng cao, điều này cũng phù hợp với năng lực và thế mạnh của Đức Giang. Doanh nghiệp vẫn duy trì ổn định đến hết tháng 7 và hiện đang tiếp tục nhận thêm đơn hàng cho tháng 8 và tháng 9,” ông Phạm Tiến Lâm nói./.