Congo và Rwanda cam kết ngừng bắn trong cuộc họp bất ngờ tại Qatar

Theo Bloomberg, ngày 18/3, Tổng thống Cộng hòa Dân chủ (CHDC) Congo Felix Tshisekedi và Tổng thống Rwanda Paul Kagame đã có cuộc gặp bất ngờ tại Qatar và cam kết thực thi lệnh ngừng bắn, trong bối cảnh lực lượng nổi dậy do Rwanda hậu thuẫn tiếp tục chiếm đóng khu vực phía Đông của Congo.

Theo đó, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc gặp Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani tại Doha để nỗ lực giảm căng thẳng tại Congo. Nội dung trên được nêu trong tuyên bố chung của cả 3 quốc gia và được đăng tải trên mạng xã hội X vào cùng ngày.

Theo tuyên bố chung, hai tổng thống Congo và Rwanda cùng tái khẳng định cam kết của tất cả các bên đối với một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện, phù hợp với thỏa thuận đạt được tại hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo khu vực phía Nam và Đông Phi vào tháng trước.

Trước đó, Tổng thống Angola và hiện là Chủ tịch Liên minh châu Phi (AU) Joao Lourenco đã kêu gọi tất cả các bên liên quan đến cuộc xung đột ở miền Đông CHDC Congo ngừng giao tranh bắt đầu từ ngày 16/3.

Tuyên bố do Phủ Tổng thống Angola đưa ra nhấn mạnh rằng lệnh ngừng bắn là điều cần thiết để tạo ra bầu không khí hạ nhiệt căng thẳng có lợi cho các cuộc đàm phán hòa bình sắp tới giữa Chính phủ CHDC Congo và lực lượng M23.

Ông Lourenco cho biết: "Lệnh ngừng bắn phải bao gồm chấm dứt mọi hành động thù địch chống lại dân thường và mọi nỗ lực chiếm giữ các vị trí mới trong khu vực xung đột".

Trước đó nữa, vào hôm 12/3, Angola thông báo sẽ tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp giữa chính phủ CHDC Congo và M23 tại Luanda vào ngày 18/3. Tuy từng bày tỏ hoan nghênh sáng kiến này nhưng sau đó phía M23 đã rút lui không tham dự.

Giao tranh giữa chính phủ CHDC Congo và M23 đã leo thang trong những tháng gần đây khi M23 phát động các cuộc tấn công lớn ở các tỉnh Bắc Kivu và Nam Kivu, chiếm giữ một số thị trấn quan trọng. Bạo lực đang diễn ra đã khiến hàng chục nghìn người phải di dời khỏi nhà cửa, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo ở miền Đông CHDC Congo. Bất chấp các nỗ lực ngoại giao và quân sự, cuộc xung đột vẫn đang tiếp diễn.

Chính phủ Rwanda phủ nhận hậu thuẫn lực lượng M23, trong khi nhóm này tuyên bố họ chiến đấu để bảo vệ quyền lợi của người Tutsi và những người nói tiếng Rwanda tại Congo. Về phía mình, chính quyền Congo cáo buộc M23 và những bên hậu thuẫn tại Rwanda chủ yếu phát động các cuộc tấn công với mục đích nhắm vào việc khai thác nguồn khoáng sản bất hợp pháp tại nước này.