Đi xuất khẩu lao động đóng BHXH thế nào?

Ông Nguyễn Hiếu đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản và đã về Việt Nam. Sắp tới ông quay lại Nhật Bản sinh sống và làm việc. Ông Hiếu hỏi, khi ở Nhật Bản, ông có thể tham gia BHXH được không? Mức đóng như thế nào? Cần những giấy tờ gì? Sau này về Việt Nam sẽ đóng tiếp như thế nào?

Về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam trả lời như sau:

Căn cứ quy định tại Điểm g Khoản 1 Điều 2, Điều 85 Luật BHXH năm 2014; Khoản 2, Khoản 3 Điều 2 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc: Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định tại Nghị định này được áp dụng đối với các hợp đồng sau:

- Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, tổ chức sự nghiệp được phép đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài;

- Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề với doanh nghiệp đưa người lao động đi làm việc theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề;

- Hợp đồng cá nhân.

Về mức đóng: Mức đóng hằng tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất bằng 22% mức tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài đối với người lao động đã có quá trình tham gia BHXH bắt buộc; bằng 22% của 2 lần mức lương cơ sở đối với người lao động chưa tham gia BHXH bắt buộc hoặc đã tham gia BHXH bắt buộc nhưng đã hưởng BHXH một lần.

Về phương thức đóng: Phương thức đóng được thực hiện 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng một lần hoặc đóng trước một lần theo thời hạn ghi trong hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Người lao động đóng trực tiếp cho cơ quan BHXH nơi cư trú của người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài hoặc đóng qua doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Trường hợp đóng qua doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài thì doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp thu, nộp BHXH cho người lao động và đăng ký phương thức đóng cho cơ quan BHXH.

Trường hợp người lao động được gia hạn hợp đồng hoặc ký hợp đồng lao động mới ngay tại nước tiếp nhận lao động thì thực hiện đóng BHXH theo phương thức quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 85 Luật BHXH năm 2014 này hoặc truy nộp cho cơ quan BHXH sau khi về nước.

Về thủ tục hồ sơ:

- Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS - ban theo Văn bản hợp nhất số 2525/VBHN-BHXH ngày 15/8/2023 của BHXH Việt Nam ban hành quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN).

- Hợp đồng lao động có thời hạn ở nước ngoài hoặc hợp đồng lao động được gia hạn kèm theo văn bản gia hạn hợp đồng lao động hoặc hợp đồng lao động được ký mới tại nước tiếp nhận lao động theo hợp đồng.

Trường hợp sau này về Việt Nam ông thuộc một trong các trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật BHXH năm 2014, hoặc Khoản 1 Điều 2 Luật BHXH năm 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) thì ông thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc theo quy định.

Trường hợp ông không thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc nêu trên, nếu có nguyện vọng thì được đóng BHXH tự nguyện để cộng nối với thời gian đã đóng BHXH trước đó (nếu có) làm căn cứ hưởng các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật.

Đề nghị ông Hiếu căn cứ quy định nêu trên để thực hiện, bảo đảm quyền lợi về BHXH.