Lầu Năm Góc 'chấn động' khi Tổng thống Trump sa thải chỉ huy cao nhất của quân đội Mỹ

Ngày 21/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định sa thải Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Không quân Charles Q. Brown Jr. và tuyên bố ông sẽ thay thế 5 vị trí cấp cao khác trong một cuộc cải tổ chưa từng có tại Lầu Năm Góc.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Trump cho biết ông sẽ đề cử vị Tướng 3 sao đã nghỉ hưu Dan Caine để kế nhiệm cho Tướng Brown vào vị trí Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân.

"Tôi muốn cảm ơn Tướng Charles 'CQ' Brown vì hơn 40 năm phục vụ đất nước chúng ta, bao gồm cả vai trò Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân hiện tại. Ông là một quý ông lịch lãm và là một nhà lãnh đạo xuất chúng, và tôi cầu chúc một tương lai tốt đẹp cho ông và gia đình ông", Tổng thống Trump viết.

Ông Charles Q. Brown Jr. trở thành sỹ quan giữ chức vụ cao nhất trong quân đội Mỹ vào tháng 10/2023 và theo kế hoạch thì ông sẽ phục vụ đến tháng 9/2027. Trong khi đó, ông Dan Caine từng là cựu phi công F-16, gần đây nhất từng giữ chức Phó Giám đốc phụ trách các vấn đề quân sự tại Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA).

Lầu Năm Góc cho biết Tổng thống Trump cũng sẽ thay thế người đứng đầu lực lượng Hải quân Mỹ - vị trí đang do Đô đốc Lisa Franchetti nắm giữ, cũng như thay đổi vị trí Phó Tham mưu trưởng không quân và Tổng pháp lý quân sự (Judge advocates general - JAG) của lực lượng Lục quân, Hải quân và Không quân.

Quyết định này mở đầu cho một giai đoạn biến động tại Lầu Năm Góc, nơi vốn đã chuẩn bị cho việc sa thải hàng loạt nhân viên dân sự, một cuộc "đại tu" ngân sách và sự thay đổi trong việc triển khai quân đội Mỹ theo chính sách đối ngoại “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Trump. Trong khi ban lãnh đạo dân sự của Lầu Năm Góc thay đổi theo các chính quyền mới thì các nhân sự tướng lĩnh của lực lượng vũ trang Mỹ lại phi chính trị.

Tổng thống Trump không cung cấp thông tin về lý do ông ra quyết định thay thế đối với Tướng Brown cũng như không nêu rõ liệu ông Brown có tiếp tục giữ vị trí Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân cho đến khi người kế nhiệm được Thượng viện Mỹ xác nhận hay không.

Cách đây vài ngày, chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh cho các lãnh đạo cấp cao của Lầu Năm Góc và quân đội Mỹ lên kế hoạch cắt giảm 8% ngân sách quốc phòng mỗi năm trong 5 năm tới.

Tờ Washington Post trích dẫn một bản ghi nhớ rỏ rỉ cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã yêu cầu các quan chức dưới quyền đệ trình các đề xuất cắt giảm ngân sách trước ngày 24/2. Trong đó có 17 hạng mục mà chính quyền của ông Trump muốn miễn trừ gồm các hoạt động tại biên giới phía Nam nước này, hiện đại hóa vũ khí hạt nhân và phòng thủ tên lửa, mua sắm thiết bị bay không người lái (UAV) tấn công và các loại đạn dược khác.

Nếu được thông qua đầy đủ, các khoản cắt giảm được đề xuất sẽ giúp Mỹ tiết kiệm hàng chục tỷ USD/năm trong 5 năm tới.

Bản ghi nhớ cũng kêu gọi Lầu Năm Góc tiếp tục đầu tư cho "cơ quan hỗ trợ" ở một số trụ sở khu vực trọng yếu, bao gồm Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, Bộ Tư lệnh phía Bắc và Bộ Tư lệnh Vũ trụ. Đáng chú ý, trong danh sách này không có tên Bộ Tư lệnh châu Âu, cơ quan đã đóng vai trò lãnh đạo trong việc thực hiện chiến lược của Mỹ đối với cuộc xung đột Nga - Ukraine; Bộ Tư lệnh Trung tâm, cơ quan giám sát các hoạt động ở Trung Đông và Bộ Tư lệnh châu Phi, cơ quan quản lý hàng nghìn lính Mỹ đã triển khai khắp lục địa này.