Mua thiết bị thông minh giá rẻ cần lưu ý gì?

Thiết bị thông minh giá rẻ đang ngày càng phổ biến. Nhưng chúng cũng đi kèm nguy cơ, nhất là với những người dùng 'hồn nhiên' trao niềm tin vào sản phẩm mà quên kiểm tra bảo mật.

Thiết bị thông minh giá rẻ ngày càng phổ biến trong các hộ gia đình, từ ổ cắm WiFi đến camera an ninh chỉ vài trăm nghìn đồng. Nhưng chúng cũng chứa nhiều rủi ro bảo mật khó lường.

Thiết bị thông minh giá rẻ: Mua dễ, kiểm soát khó

Nhiều thiết bị thông minh giá rẻ thường không được tích hợp các chuẩn bảo mật hiện đại hoặc bị cắt giảm tính năng cập nhật phần mềm. Trong môi trường kết nối Internet liên tục, điều này biến chúng thành điểm yếu để tin tặc xâm nhập vào mạng nội bộ của người dùng.

Các chuyên gia an ninh mạng từng ghi nhận nhiều trường hợp camera giá rẻ bị chiếm quyền điều khiển, phát sóng hình ảnh ngược trở lại Internet.

Một số thiết bị cảm biến hoặc ổ cắm thông minh còn bị lợi dụng để tấn công từ chối dịch vụ (DDoS), khi chúng bị điều khiển từ xa và tham gia vào mạng botnet mà người dùng không hề hay biết.

Thực tế, nhiều thiết bị không rõ nguồn gốc không được mã hóa dữ liệu khi truyền tải, dẫn đến việc thông tin cá nhân, thói quen sinh hoạt, thậm chí âm thanh và hình ảnh từ trong nhà có thể bị rò rỉ. Đây là rủi ro đặc biệt nghiêm trọng khi thiết bị được đặt trong phòng ngủ, phòng học hoặc không gian riêng tư.

Chủ động bảo vệ mình ra sao?

Không ít người tiêu dùng chọn mua thiết bị giá rẻ vì chi phí thấp và dễ lắp đặt. Tuy nhiên, quan niệm "mua cho vui, dùng cho tiện" nếu kéo dài có thể khiến thiết bị trở thành "gót chân Asin" trong thế giới số hóa.

Để hạn chế rủi ro, người dùng nên ưu tiên chọn sản phẩm có thương hiệu rõ ràng, có cam kết bảo mật và nhận được đánh giá tích cực từ cộng đồng công nghệ. Tránh ham rẻ mà mua thiết bị không rõ nguồn gốc hoặc không có bản cập nhật phần mềm.

Ngay sau khi cài đặt, cần thay đổi mật khẩu mặc định vì đây là một trong những lỗ hổng phổ biến khiến thiết bị bị kiểm soát từ xa. Mật khẩu nên đủ mạnh, kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt.

Đồng thời, người dùng cần hạn chế cấp quyền truy cập nhạy cảm cho các ứng dụng đi kèm thiết bị như micro, camera hay vị trí nếu không thực sự cần thiết.

Mẹo kiểm tra thiết bị thông minh

Khi mua các thiết bị thông minh giá rẻ như camera, ổ cắm WiFi hay loa thông minh, hãy dành thời gian kiểm tra kỹ nhãn mác và thông tin sản phẩm. Nếu không thấy tên nhà sản xuất, không có hướng dẫn sử dụng rõ ràng, hoặc ứng dụng điều khiển yêu cầu cấp quá nhiều quyền truy cập thì nên cân nhắc.

Sau khi mua, người dùng nên đổi mật khẩu mặc định và tắt các tính năng không cần thiết như truy cập từ xa. Nếu dùng WiFi, hãy đặt thiết bị này vào một mạng riêng biệt (guest network) để không ảnh hưởng đến điện thoại hay máy tính chính.

Cuối cùng, nếu thiết bị thường xuyên “tự động” gửi dữ liệu khi không sử dụng, hoặc điện thoại hiện thông báo bất thường liên quan đến thiết bị, hãy ngắt kết nối và kiểm tra lại vì có thể đã bị truy cập trái phép.