Mỹ yêu cầu Ukraine ngừng bắn trước khi ký thoả thuận khoáng sản

Các quan chức châu Âu được thông báo rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn gắn kết thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine với yêu cầu Kiev cam kết một lệnh ngừng bắn nhanh chóng với Nga.

Theo Bloomberg, Washington đã phát tín hiệu rằng Tổng thống Trump sẵn sàng hoàn tất thỏa thuận về tài nguyên thiên nhiên, vốn bị đình trệ kể từ cuộc gặp căng thẳng giữa ông và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hôm 28/2, với điều kiện nhà lãnh đạo Ukraine đồng ý với một lộ trình cụ thể để đạt được lệnh ngừng bắn và tiến hành đàm phán với Moskva, các nguồn tin cho biết.

Những điều kiện bổ sung này là lý do chính khiến thỏa thuận hợp tác kinh tế chưa được ký kết, dù cả ông Trump và ông Zelensky đều công khai bày tỏ mong muốn hoàn tất thỏa thuận.

Một số nguồn tin tiết lộ rằng có thể sẽ có tiến triển trong những ngày tới, khi các quan chức Ukraine và Mỹ gặp nhau tại Saudi Arabia, nơi ông Zelensky dự kiến sẽ đến vào tuần tới.

Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff ngày 6/3 xác nhận phái đoàn Mỹ và Ukraine dự kiến sẽ thảo luận về khung thỏa thuận hòa bình và lệnh ngừng bắn 6 tháng với Nga trong cuộc gặp tại Saudi Arabia vào tuần tới.

Ông Witkoff nêu rõ: "Chúng tôi đang thảo luận để điều phối một cuộc gặp với phía Ukraine tại Riyadh, hoặc có thể là tại Jeddah. Vì vậy, địa điểm vẫn đang được cân nhắc, nhưng chắc chắn sẽ diễn ra tại Saudi Arabia. Tôi nghĩ chương trình nghị sự sẽ là đạt được một khung thỏa thuận hòa bình và cả lệnh ngừng bắn sơ bộ kéo dài 6 tháng".

Nhiều quan chức trong chính quyền Trump gần đây khẳng định rằng thỏa thuận khoáng sản là một phần quan trọng trong kế hoạch hòa bình của Tổng thống Mỹ đối với Ukraine.

Mỹ đã gia tăng sức ép lên ông Zelensky trong những ngày gần đây bằng cách đình chỉ toàn bộ viện trợ quân sự và ngừng chia sẻ thông tin tình báo. Các quan chức châu Âu nhận định động thái này nhằm buộc nhà lãnh đạo Ukraine phải chấp nhận các điều kiện của ông Trump.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz ngày 4/3, cho biết trên Fox News rằng nếu các bên “tiến tới các cuộc đàm phán và đưa ra những biện pháp xây dựng lòng tin, thì Tổng thống sẽ cân nhắc việc dỡ bỏ lệnh tạm dừng hỗ trợ”.

Song song với áp lực lên Ukraine, một số quan chức Mỹ tiết lộ rằng Washington đã có các cuộc tiếp xúc với Nga. Tuy nhiên, chưa rõ liệu Mỹ có gây sức ép buộc Moskva ngồi vào bàn đàm phán hay không.

Chính quyền Tổng thống Trump gợi ý rằng bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào cũng có thể yêu cầu Ukraine nhượng bộ về lãnh thổ và từ bỏ ý định gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Hiện chưa rõ liệu Mỹ có đưa ra bất kỳ đảm bảo an ninh nào cho Ukraine ngoài những điều kiện liên quan đến thỏa thuận khoáng sản hay không.