Người dân Panama phản đối kế hoạch Mỹ tăng hiện diện an ninh gần kênh đào

Ngày 6/5, hàng nghìn sinh viên và người lao động tại Panama đã xuống đường tuần hành nhằm phản đối kế hoạch của Mỹ về tăng cường hiện diện an ninh gần kênh đào Panama, đồng thời kêu gọi chính phủ nước này thực hiện đổi mới các chính sách an sinh xã hội cho người dân.

Cuộc tuần hành diễn ra tại Panama City - thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất của Panama. Với sự tham gia của hàng nghìn sinh viên và người lao động, cuộc tuần hành này có quy mô lớn nhất trong chuỗi hoạt động đình công và phản đối kéo dài suốt 3 tuần qua.

Ngoài vấn đề liên quan đến kênh đào Panama, người dân quốc gia ở khu vực Trung Mỹ này cũng kêu gọi chính quyền của Tổng thống Panama Jose Raul Mulino tiến hành các cải cách về an sinh xã hội cũng như nối lại việc khai thác một mỏ đồng lộ thiên quy mô lớn ở nước này.

Kênh đào Panama là tuyến đường thủy nhân tạo dài khoảng 82 km nối Đại Tây Dương với Thái Bình Dương, phân chia Bắc Mỹ và Nam Mỹ. Kênh đào cắt ngang eo đất Panama và là tuyến đường quan trọng, xử lý khoảng 6% tổng lượng thương mại hàng hải toàn cầu, trong đó Mỹ là quốc gia sử dụng nhiều nhất, chiếm hơn 70% hàng hóa vận chuyển qua đây. Trung Quốc hiện có khoảng 20% hàng hóa qua kênh đào. Kênh đào Panama cũng là tuyến đường ngắn nhất nối Đông Á với Bắc Mỹ và châu Âu.

Sau khi trở lại nắm quyền vào tháng 1/2025, ông Trump tuyên bố sẽ giành lại quyền kiểm soát tuyến đường thủy chiến lược mà Mỹ đã tài trợ, xây dựng và kiểm soát cho đến năm 1999.

Chính phủ Panama đã nhiều lần khẳng định sẽ "kiên quyết" bảo vệ chủ quyền quốc gia và kênh đào Panama. Đến tháng 4 vừa qua, các quan chức an ninh hàng đầu của Mỹ và Panama ký kết một thỏa thuận chung, cho phép quân đội Mỹ có thể triển khai binh sĩ đến các cơ sở quân sự do Panama kiểm soát dọc theo kênh đào Panama.

Thỏa thuận không cho phép Mỹ xây dựng các căn cứ thường trực của riêng mình, nhưng Washington sẽ có thể duy trì lực lượng luân phiên dài hạn ở Panama, tương tự như lực lượng mà Mỹ có ở Australia và các quốc gia khác, để huấn luyện, tập trận và "các hoạt động khác".