Đảm bảo đủ nhân lực cho sản xuất than hầm lò

Hằng năm, các mỏ khai thác than hầm lò của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam cần tuyển dụng từ 4.500-5.000 lao động, chủ yếu là thợ lò để phục vụ sản xuất. Nhu cầu nhân lực rất lớn, nhưng trên thực tế, TKV vẫn luôn phải cạnh tranh nguồn lao động với các ngành, nghề; nhất là các khu công nghiệp. Trong bối cảnh yêu cầu than cho thị trường ngày một lớn, TKV phải nỗ lực đảm bảo chỉ tiêu tuyển dụng hàng năm, đổi mới công tác tuyển sinh và đào tạo nghề; đồng thời duy trì những đãi ngộ tốt nhất để giữ chân người lao động. 

Sau khóa đào tạo tại Khoa Hầm lò Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản, anh Lý Xuân Đàm, quê Lạng Sơn đã trở thành thợ lò của Công trường Cơ giới hóa 1, Công ty CP Than Núi Béo -Vinacomin. Giờ đây, Lý Xuân Đàm đã là một thợ lò dày dạn kinh nghiệm, trở thành hạt nhân nòng cốt trong dây chuyền sản xuất của Công trường. 

Thợ lò Lý Xuân Đàm cho biết: Chỉ sau 4 tháng đào tạo với chứng chỉ sơ cấp nghề, tôi được vào làm việc tại Công ty CP Than Núi Béo và hiện đã là một nhóm trưởng. Đơn vị tôi đang làm cũng được áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại để phục vụ khai thác than hầm lò. Hàng ngày, tôi lúc đi xúc dọn máng, lúc đi củng cố, tiến giàn, mỗi ngày một công việc khác nhau. So với các công trường khác, cơ giới hóa làm bằng máy móc cũng đỡ đi phần nào sức lao động của công nhân. 

Cũng bén duyên với nghề mỏ qua kênh tuyển dụng của Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản, thợ lò Quàng Văn En, quê ở Lai Châu nay đã có công việc với thu nhập rất ổn định tại Công ty CP Than Hà Lầm - Vinacomin. Bình quân mỗi năm, Quàng Văn En đạt mức lương khoảng 300 triệu đồng, đứng trong danh sách những thợ lò thu nhập cao của Công ty CP Than Hà Lầm và TKV.

Tuy mới vào nghề chưa lâu, nhưng En đã có tích lũy gửi về quê cho bố mẹ xây nhà, sắm sửa nhiều tiện nghi sinh hoạt. "Từ khi xuống mỏ làm thì đồng lương và cuộc sống tốt hơn. Công ty cũng tạo nhiều điều kiện ăn ở, đưa đón đi làm… và cán bộ cũng quan tâm, giúp đỡ tôi. Có công việc ổn định, lương cao, tôi đã tích đủ tiền để xây nhà cho bố mẹ ở quê" - thợ lò Quàng Văn En chia sẻ. 

Từ nhiều năm qua, lao động các tỉnh như: Hà Giang, Cao Bằng, Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, Hải Phòng, Thái Bình, Hải Dương, Hà Tĩnh, Nghệ An... đã chiếm một phần lớn trong cơ cấu lao động của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, đặc biệt là các mỏ hầm lò. Đây là những thị trường lao động truyền thống, hàng năm cung cấp cho TKV từ 3.000 - 3.500 học sinh các nghề mỏ hầm lò. 

Để duy trì hiệu quả khai thác các thị trường lao động truyền thống này, Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản TKV đã ký rất nhiều quy chế phối hợp với các địa phương thuộc 9 tỉnh thành cả nước, tập trung vào việc hợp tác tuyên truyền, đưa lao động đi đào tạo và công tác tại các đơn vị thuộc Tập đoàn. 

Tuy nhiên, trên thực tế, việc tuyển dụng lao động ở tỉnh ngoài thường gặp rất nhiều khó khăn. Tình trạng "tuyển 1 - bỏ 2" vẫn tiếp diễn ở một số đơn vị, mặc dù TKV và các mỏ đã rất nỗ lực "giữ chân" người lao động bằng những đãi ngộ tốt. Để đảm bảo duy trì nguồn nhân lực một cách ổn định, TKV đã khai thác thị trường lao động ngay tại tỉnh Quảng Ninh, tập trung vào các địa phương khu vực miền Đông. Hướng đi này đã nhanh chóng mang lại hiệu quả. 

Theo thống kê của Tập đoàn, những năm gần đây, các địa phương miền Đông của tỉnh như Ba Chẽ, Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà, Bình Liêu đã cung cấp cho ngành than gần 3.000 lao động hầm lò. Trung bình, những lao động này đạt mức thu nhập trên 20 triệu đồng/người/tháng, cao hơn rất nhiều lần so với nghề nghiệp thời vụ tại địa phương như trước. 

Ông Lê Văn Ngọc, Chủ tịch UBND xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ cho biết: Có thu nhập cao, những thợ lò này lại bỏ vốn đầu tư phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp ngay tại quê nhà. Cách làm này không những giúp những gia đình có người nhà làm thợ mỏ tăng thêm nguồn thu, mà còn góp phần thúc đẩy kinh tế, xã hội của địa phương phát triển. 

Việc chuyển hướng khai thác thị trường mới để cung cấp cho các mỏ đóng chân trên địa bàn đã phần nào giúp TKV giải quyết được bài toán thiếu hụt nhân lực hầm lò cũng như khắc phục được hạn chế của thị trường lao động truyền thống. Để đảm bảo tính bền vững của công tác tuyển dụng, ngoài việc duy trì những đãi ngộ tốt nhất về điều kiện làm việc và đời sống cho thợ lò, thời gian tới, TKV sẽ cân đối chi phí, nghiên cứu phương án tăng lương cho thợ mỏ; thúc đẩy triển khai đầu tư xây dựng các khu nhà ở gia đình cho thợ mỏ, để họ đưa vợ con ở quê ra sinh sống cùng, giúp người lao động an cư, lạc nghiệp. 

Tập đoàn cũng sẽ duy trì cơ chế chính sách kết nối giữa nhà trường - doanh nghiệp - địa phương trong công tác tuyển sinh, đào tạo; nâng cao chất lượng đào tạo, kỹ năng nghề, tác phong công nghiệp cho học sinh, đáp ứng tốt nhất nguồn nhân lực cho sản xuất, góp phần phát triển KTXH của các địa phương trong và ngoài tỉnh Quảng Ninh.