Thanh toán hóa đơn qua app: Giao dịch trùng, sai tên, mất tiền tự chịu?

Thanh toán hóa đơn qua app ngày càng phổ biến vì sự tiện lợi, nhưng vẫn có người bị mất tiền oan do lỗi trùng giao dịch, sai thông tin người nhận hay hệ thống xử lý chậm...

Việc "chạm nhẹ để thanh toán" quả thật rất tiện lợi, nhưng cũng có thể dẫn đến những phiền toái không nhỏ khi có sai sót từ trùng giao dịch, lỗi tên người nhận cho đến mất tiền chưa rõ nguyên nhân. Điều này đặt ra câu hỏi: Hệ thống công nghệ đứng sau các ứng dụng tiện lợi ấy có thật sự đủ mạnh để bảo đảm trải nghiệm liền mạch, chính xác và an toàn?

Thanh toán hóa đơn qua app: Tiện lợi đi kèm rủi ro

Mỗi lần thao tác thanh toán, thông tin sẽ đi qua nhiều lớp từ app trên điện thoại, sang máy chủ nền tảng, tiếp đến cổng thanh toán, rồi mới đến hệ thống của bên cung cấp dịch vụ. Tất cả diễn ra trong vài giây, nhưng đòi hỏi sự đồng bộ chặt chẽ.

Nếu ở bất kỳ khâu nào xảy ra trễ tín hiệu, lỗi kết nối hay server phản hồi chậm, hệ thống có thể hiểu rằng lệnh chưa hoàn tất. Trong khi đó, tiền có thể đã rời khỏi tài khoản người dùng.

Nhiều ứng dụng hiện nay chưa tích hợp cơ chế chống thanh toán trùng, tức là mỗi lần nhấn "thanh toán"nếu app không phản hồi kịp, người dùng bấm lại nhiều lần từ đó tạo ra nhiều giao dịch giống nhau. Và cũng không có mã định danh giao dịch duy nhất (idempotency key) cũng là lý do khiến giao dịch bị tính nhiều lần.

Một số app còn hiển thị trạng thái "thành công" dựa trên phản hồi từ ví hoặc ngân hàng, nhưng chưa nhận xác nhận cuối từ bên cung cấp dịch vụ. Điều này dễ tạo cảm giác giả làm người dùng tưởng mọi thứ đã xong, nhưng thực chất hóa đơn vẫn chưa được đánh dấu là đã trả.

Trong một hệ thống thanh toán lý tưởng, các bước xác nhận nên có mã giao dịch rõ ràng, trạng thái chi tiết ở từng khâu, và hệ thống thông báo realtime minh bạch. Nhưng ở nhiều nền tảng hiện nay, người dùng chỉ thấy một chữ "thành công" mà không biết thành công ở đâu, thành công với ai.

"Đụng chuyện" mới biết đá - vàng

Các app thanh toán hóa đơn giờ đây gần như có mặt trong điện thoại của mọi người. Việc đóng tiền điện, nước, học phí… đã trở nên "quen như cơm bữa" với chỉ vài thao tác. Nhưng sự tiện lợi ấy chỉ đẹp khi mọi thứ vận hành trơn tru.

Lúc có sự cố, người dùng mới nhận ra phần "hậu trường" không mượt như bề mặt. Nhiều app không hiển thị chi tiết tiến trình xử lý. Giao dịch bị lỗi thì không biết dừng ở đâu, chậm vì lý do gì. Người dùng không thể tự kiểm tra, chỉ có thể gửi yêu cầu hỗ trợ và… đợi.

Đáng nói là nhiều app chưa có liên thông mạnh với các đơn vị cung cấp dịch vụ. Hệ thống kỹ thuật ở giữa thiếu API đồng bộ, thiếu công cụ giám sát realtime, khiến việc xử lý lỗi không khác gì "bơi trong sương".

Một số nơi xử lý khá nhanh, có trả lời, có thời gian cụ thể. Nhưng cũng có nơi, người dùng bị "đá" qua lại giữa app, ví và nhà cung cấp. Không bên nào nhận mình sai, không ai đứng ra chịu trách nhiệm cuối cùng.

Công nghệ là để gia tăng tiện ích. Nhưng nếu sau lỗi, người dùng vẫn phải nhờ sự hỗ trợ thì trải nghiệm đó không còn là công nghệ nữa mà là thủ công, số hóa nửa vời.