Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đã đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật

Thủ tướng đánh giá công tác xây dựng thể chế, pháp luật được đổi mới theo hướng thay đổi tư duy từ tập trung vào quản lý, không quản được thì cấm sang kiến tạo và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Ngày 22/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5 năm 2025 để xem xét, cho ý kiến xây dựng 2 Dự án luật và 4 Đề nghị xây dựng Luật; đồng thời nghe báo cáo, cho ý kiến xử lý các vướng mắc phát sinh trong xây dựng các Nghị định về phân cấp, phân quyền gắn với tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Dự phiên họp có: các Phó Thủ tướng Chính phủ; các Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.

Mở đầu phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhắc lại xây dựng và hoàn thiện thể chế pháp luật là một trong ba đột phá chiến lược, được Đảng, Nhà nước tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai quyết liệt thời gian qua, đạt được nhiều kết quả tích cực.

Tuy nhiên, đây vẫn được xác định là “điểm nghẽn của điểm nghẽn,” đơn cử như những vướng mắc, bất cập trong quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, vệ sinh an toàn thực phẩm…

Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 197, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 140 để kịp thời triển khai, đưa Nghị quyết 66 vào cuộc sống, phát huy hiệu quả.

Hoan nghênh, biểu dương các bộ, ngành đã nỗ lực xây dựng các dự thảo trình cấp có thẩm quyền ban hành các Nghị quyết liên quan công tác xây dựng và thực thi pháp luật, cũng như chuẩn bị phục vụ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Chính phủ đánh giá với tư duy thể chế, pháp luật vừa là nguồn lực, động lực của sự phát triển, công tác xây dựng thể chế, pháp luật được đổi mới theo hướng thay đổi tư duy từ tập trung vào quản lý, không quản được thì cấm sang kiến tạo và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Việc sửa đổi luật được thực hiện theo tinh thần 6 rõ: những nội dung kế thừa, lược bỏ, vì sao; những nội dung sửa đổi, hoàn thiện, vì sao; những nội dung bổ sung, vì sao; những nội dung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, vì sao; những nội dung phân cấp, phân quyền, cụ thể là gì, cho ai, vì sao; Những vấn đề còn ý kiến khác nhau và những vấn đề khác cần báo cáo Thường trực Chính phủ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo.

Cùng với đó, xây dựng pháp luật trên tinh thần 7 rõ: đường lối, chính sách của Đảng được cụ thể hóa như thế nào; những vấn đề thực tiễn pháp luật chưa quy định là gì; những vấn đề gì pháp luật đã quy định nhưng chưa phù hợp; những nội dung vướng mắc cần tháo gỡ là gì; việc đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính như thế nào; việc phân cấp, phân quyền như thế nào; các vấn đề còn ý kiến khác nhau cần báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Trên tinh thần “cái gì đã chín, đã rõ, được thực tế chứng minh là đúng, đa số đồng tình, ủng hộ” thì luật hóa, áp dụng vào thực tiễn; những vấn đề còn đang biến động, diễn biến phức tạp thì phải tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ tập trung thảo luận vào các nội dung được đưa ra tại phiên họp, đảm bảo khoa học, tôn trọng thực tiễn, bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn…

Thủ tướng cũng yêu cầu các đại biểu tập trung trí tuệ, phát huy tinh thần trách nhiệm cao trong quá trình trao đổi, thảo luận; trình bày báo cáo, phát biểu rõ ràng ý kiến; tập trung trao đổi về các vấn đề quan trọng, còn ý kiến khác nhau cần xin ý kiến Chính phủ; bảo đảm chất lượng của các dự án Luật được trình Chính phủ xem xét tại Phiên họp.

Theo chương trình, phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng Năm, Chính phủ xem xét, cho ý kiến vào 6 nội dung: Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Thi hành án Hình sự (sửa đổi); Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi); Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi); Luật Dân số; Luật Giám định tư pháp (sửa đổi). Bên cạnh đó, Chính phủ nghe báo cáo, cho ý kiến xử lý các vướng mắc phát sinh trong xây dựng các Nghị định về phân cấp, phân quyền gắn với tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Như vậy, từ đầu năm tới nay, Chính phủ đã tổ chức 5 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, cho ý kiến, thông qua đối với 30 dự án luật, nghị quyết quan trọng…/.