Thúc đẩy phát triển ngành cá tra

Tổng diện tích thả nuôi cá tra năm 2024 ước đạt 5.370 ha, tổng sản lượng cá tra thu hoạch khoảng 1,67 triệu tấn, bằng 99% so với cùng kỳ năm 2023. Kim ngạch xuất khẩu cá tra đến tháng 10/2024 đạt 1,56 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Cá tra là sản phẩm chủ lực của ĐBSCL

Cá tra được xem là sản phẩm chủ lực của Việt Nam nói chung và của vùng ĐBSCL nói riêng. Thời gian qua, người dân ĐBSCL đã phát triển nghề nuôi cá tra lên một tầm vóc mới, với việc hình thành những trang trại. Nhiều vùng nuôi chuyên nghiệp được ứng dụng khoa học, kỹ thuật.

Ông Nguyễn Phước Thiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, cho biết, trong năm 2024, tình hình nuôi cá tra tại Đồng Tháp tương đối ổn định, giá trị sản xuất ngành hàng cá tra tiếp tục tăng, ước đạt hơn 8.800 tỷ đồng, tăng 2,86% so năm 2023, chiếm trên 17% tổng giá trị sản xuất ngành nông, lâm, thủy sản của tỉnh. Diện tích thả nuôi cá tra thương phẩm đạt 2.630ha, với sản lượng ước đạt 540.000 tấn (tăng 15.000 tấn so với năm 2023).

Tình hình tiêu thụ cá tra tại Đồng Tháp tương đối ổn định, giá bán cá tra thương phẩm (loại 0,7-0,8 kg/con) dao động từ 26.400-27.600 đồng/kg trong khi giá thành sản xuất giảm (do giá thức ăn giảm) nên người nuôi có lợi nhuận. Hiện tại, trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp có 902 cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống cá tra, trong đó có 52 cơ sở sản xuất giống và 850 cơ sở ương dưỡng. Ước cả năm 2024, sản xuất được 17 tỷ cá tra bột và 1,3 tỷ cá tra giống.

Bà Tô Thị Tường Lan, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo, kim ngạch xuất khẩu cá tra năm 2024 có thể đạt mục tiêu 2 tỷ USD. Nguyên liệu không dồi dào có thể kéo sang quý I/2025, mùa cao điểm cuối năm là cơ hội để doanh nghiệp cải thiện giá xuất khẩu.

Cá tra nuôi chủ yếu tại một số tỉnh ĐBSCL như Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ, Bến Tre, Vĩnh Long. Tính đến hết tháng 10, sản lượng giống cá bột ước đạt 25,95 tỷ con; cá giống ước đạt 3,9 tỷ con. Ước cả năm 2024, sản lượng cá bột thu hoạch đạt 30 tỷ con; cá giống đạt 40 tỷ con góp phần đắc lực phục vụ vùng nuôi. Cả nước có 1.920 cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống cá tra; trong đó có 2 cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống bố mẹ, 76 cơ sở sản xuất giống và 1.842 cơ sở ương dưỡng cá tra bột lên cá giống.

Bà Tô Thị Tường Lan cho biết, cơ hội cho ngành cá tra phát triển là kết quả thuế chống bán phá giá tích cực, lượng tồn kho tại các thị trường chính giảm, cá nguyên liệu không bị dư thừa như năm 2023. Cùng đó là những tín hiệu tích cực từ sự hồi phục nền kinh tế Mỹ, cơ hội tăng thị phần tại các thị trường nhỏ lẻ bên cạnh các thị trường truyền thống và dư địa cho sản phẩm cá tra trên thế giới nhiều tiềm năng.

Xuất khẩu cá tra thu về 2 tỷ USD

Theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT), năm 2024, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ của các cơ quan quản lý và hiệp hội, ngành cá tra Việt Nam đạt kết quả đáng mừng cả về chất lượng và giá trị.

Sản lượng cá tra năm 2024 ước đạt 1,67 triệu tấn, bằng 99% so cùng kỳ 2023. Tính đến 15/10/2024, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 1,56 tỷ USD, tăng 8,9% so cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, theo Cục Thủy sản, mức độ tăng trưởng này chưa đồng đều mà nguyên nhân cơ bản là có sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia và dòng sản phẩm cá thịt trắng khác.

Theo kế hoạch của Bộ NN&PTNT đề ra mục tiêu nâng cao giá trị trong năm 2025, phấn đấu đạt sản lượng 1,65 triệu tấn, nhưng hướng tới kim ngạch xuất khẩu khoảng 2 tỷ USD. Trong bối cảnh đời sống sản xuất, kinh tế, môi trường đang có nhiều biến động, đây là mục tiêu đòi hỏi nhiều nỗ lực lớn của toàn ngành và nhiều cơ quan chức năng.

Bên cạnh những khó khăn, thách thức cho ngành hàng, các chuyên gia cũng giới thiệu, cung cấp cho đại biểu các thông tin về xu hướng, tiềm năng của thị trường Halal và các yêu cầu để sản phẩm đạt chứng nhận Halal.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị các bộ, ngành, địa phương phát triển giống cá tra theo hướng công nghiệp, với quy mô sản xuất lớn, đảm bảo an toàn sinh học; kiểm soát chặt chẽ trong quản lý, sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng; quản lý chặt chẽ các cơ sở sản xuất giống cá tra, đảm bảo chất lượng nguồn giống; sản xuất, chế biến cá tra phải hướng đến sản xuất xanh, giảm phát thải; nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học trong nuôi trồng, sản xuất cá tra.

Cùng với việc hình thành chuỗi khép kín trong sản xuất – chế biến – tiêu thụ, cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, tận dụng phụ phẩm nhằm gia tăng giá trị sản phẩm. Bên cạnh các thị trường truyền thống cần tìm kiếm và phát triển các thị trường mới tiềm năng; trong đó có thị trường hồi giáo đáp ứng được yêu cầu chứng nhận Halal.