Tổ chức chính quyền địa phương hai cấp: Kiến tạo không gian phát triển

Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 34 tỉnh, thành phố, sắp xếp lại cấp xã, tổ chức bộ máy tinh gọn sẽ có tác động lớn, tạo cơ hội tái cấu trúc không gian phát triển.

Việc xác lập mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã) thống nhất trong cả nước là sự kiện lớn, mang ý nghĩa lịch sử, phục vụ việc thực hiện các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về phát triển đất nước trên các lĩnh vực, đảm bảo quốc phòng-an ninh, hội nhập quốc tế.

Đó là nhận định của Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phạm Tất Thắng trong buổi họp báo quốc tế ngày 17/6.

Nền tảng pháp lý vững chắc

Tại buổi họp báo, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phạm Tất Thắng đã công bố chính thức Quyết định vận hành tổ chức bộ máy mới của Việt Nam theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025.

Cụ thể, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi với số phiếu rất cao. Theo đó, xác lập mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã) thống nhất trong cả nước, phân định rõ nhiệm vụ, thẩm quyền và cơ cấu tổ chức bộ máy của từng cấp chính quyền.

“Đây là sự kiện lớn, mang ý nghĩa lịch sử, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho tổ chức, hoạt động của chính quyền địa phương theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp lần đầu tiên được tổ chức ở Việt Nam, phục vụ việc thực hiện các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về phát triển đất nước trên các lĩnh vực,” ông Phạm Tất Thắng nhấn mạnh.

Mặt khác, đây là vấn đề được cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân Việt Nam rất quan tâm với sự đồng tình ủng hộ, đánh giá rất cao và sẽ được thực hiện đồng bộ từ ngày 1/7/2025.

Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết và chiến lược nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, hoàn thiện hệ thống chính trị, pháp luật; đồng thời thể hiện ý chí và nguyện vọng của Nhân dân trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Tạo động lực tốt hơn cho đầu tư

Tại họp báo, đại diện lãnh đạo Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính, Uỷ ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội... đã trao đổi làm rõ nhiều nội dung báo chí quan tâm liên quan đến quá trình chuẩn bị cho các nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long, việc triển khai có sự chỉ đạo, thống nhất về chủ trương thực hiện trong toàn hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, với sự chuẩn bị nhiều bước đồng bộ, chặt chẽ, toàn diện.

Ông Trương Hải Long cũng cho rằng công tác cán bộ cũng đã được chuẩn bị với phương án bố trí hợp lý, chú trọng về năng lực, trình độ, kinh nghiệm, am hiểu pháp luật, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, theo đề án vị trí việc làm. Các địa phương cũng chủ động các phương án, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ để đáp ứng nhiệm vụ trong thời gian tới.

Về cơ sở vật chất, Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết các cơ quan liên quan cũng đã nghiên cứu bố trí nâng cấp trụ sở làm việc, nâng cấp hệ tầng công nghệ, kết nối liên thông đến toàn bộ các đơn vị hành chính cấp xã mới; đồng thời, quan tâm bố trí nhà công vụ để cán bộ, công chức yên tâm làm việc.

"Chúng tôi tin tưởng, từ 1/7 tới, bộ máy mới sẽ đi vào hoạt động thông suốt," Thứ trưởng Bộ Nội vụ nói.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ cũng cho biết việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 34 tỉnh, thành phố, sắp xếp lại cấp xã, tổ chức bộ máy tinh gọn sẽ có tác động lớn, tạo cơ hội tái cấu trúc không gian phát triển. Bộ máy tinh gọn cũng giúp tiết kiệm được ngân sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động.

"Tỉnh lớn hơn thì tạo dư địa lớn cho phát triển kinh tế, đầu tư liên kết vùng, thúc đẩy sự phát triển đồng đều giữa các địa phương," ông Long nói.

Cũng theo ông Long, chính quyền địa phương 2 cấp sẽ giúp gần dân, sát dân hơn, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp đồng thời, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cũng là "áp lực" để Việt Nam tiếp tục thúc đẩy nhanh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ về quản trị.

Thứ trưởng Bộ Tài Chính Hồ Sỹ Hùng cho biết, mục tiêu của việc sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp lại các đơn vị hành chính là hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao hơn, trong năm 2025 đạt ít nhất 8% và các năm tiếp theo tăng trưởng cao hơn nữa.

Ông Hùng tái khẳng định nhận định của Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long, rằng Việt Nam đã có quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng cho "cuộc cách mạng" này để đảm bảo tính khả thi.

Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng khẳng định, việc sắp xếp bộ máy, sắp xếp lại đơn vị hành chính "đảm bảo không làm khó khăn đến hoạt động kinh doanh đầu tư, hoạt động của người dân, doanh nghiệp mà ngược lại sẽ tạo động lực tốt hơn cho hoạt động kinh doanh, đầu tư"./.