Tổng Bí thư: Hoàn thiện thể chế pháp luật phải mở đường cho kiến tạo phát triển

Tổng Bí thư nhấn mạnh xây dựng hoàn thiện thể chế và pháp luật là một quá trình đầy trí tuệ, công phu, tâm huyết. Muốn thành công cần sự vào cuộc cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của toàn xã hội.

Sáng 5/6, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật (Ban Chỉ đạo) đã họp Phiên thứ nhất để xem xét, cho ý kiến về Dự thảo Quy chế làm việc của Ban Chỉ đạo; dự thảo Thông báo phân công nhiệm vụ của các thành viên Ban Chỉ đạo; dự thảo Chương trình công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo; báo cáo về tình hình lấy ý kiến nhân dân về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013; báo cáo về tình hình, kết quả hoàn thiện pháp luật thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền theo phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”; dự thảo Kế hoạch chỉ đạo rà soát, tháo gỡ “điểm nghẽn” do quy định pháp luật.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì Phiên họp.

Tham dự Phiên họp có đồng chí: Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội, Phó trưởng Ban Chỉ đạo; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng là thành viên Ban Chỉ đạo.

Phát biểu kết luận tại Phiên họp, Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo nêu rõ quan điểm chỉ đạo mang tính nguyên tắc trong hoạt động của Ban Chỉ đạo cần lựa chọn những vấn đề trọng tâm, trọng điểm các nội dung cốt lõi của Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới để chỉ đạo, tạo ra sự đột phá mang tính chất lan tỏa để thực hiện các nhiệm vụ khác; ưu tiên giải quyết các vấn đề cấp bách, đặc biệt là tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thành công mục tiêu năm 2025; cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những điểm nghẽn do quy định của pháp luật.

Qua đó, công tác hoàn thiện thể chế pháp luật phải mở đường cho kiến tạo phát triển, huy động mọi người dân và doanh nghiệp tham gia vào phát triển kinh tế, xã hội và đất nước.

Tổng Bí thư nhấn mạnh phát huy vai trò cá nhân của từng thành viên Ban Chỉ đạo và tận dụng ý kiến góp ý của đội ngũ chuyên gia đầu ngành, giàu kinh nghiệm, đội ngũ luật gia, luật sư tâm huyết, người dân, cộng đồng doanh nghiệp để đảm bảo các giải pháp hoàn thiện thể chế pháp luật phải mang tính thực tiễn và khoa học cao. Những vấn đề chuyên môn sâu có thể trưng cầu các chuyên gia tư vấn. Những vấn đề cụ thể phải tập trung giải quyết, không chờ đợi nhau.

Ban Chỉ đạo và các thành viên Ban Chỉ đạo cần tập trung vào hành động thực chất, tránh hình thức, phối hợp chặt chẽ để bảo đảm sự đồng bộ trong chỉ đạo và thực hiện; tránh tình trạng nghị quyết rất hay nhưng khi đi vào các tình huống cụ thể lại khó giải quyết; tuyệt đối tránh tình trạng “nói không đi đôi với làm,” thể hiện “quyền anh, quyền tôi” hoặc đưa lợi ích cá nhân vào trong công việc; quán triệt rõ, Ban Chỉ đạo không làm việc thay cho các cơ quan chức năng.

Tổng Bí thư yêu cầu việc triển khai phải quyết liệt, khẩn trương và phải đo lường được kết quả. Mỗi nhiệm vụ phải được phân công cụ thể gắn với trách nhiệm cá nhân và cơ quan chủ trì, đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng. Các nhiệm vụ cần có chỉ số đo lường dựa trên dữ liệu theo thời gian để theo dõi tiến độ và đánh giá hiệu quả triển khai một cách khoa học.

Tổng Bí thư đề nghị tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo việc sửa đổi bổ sung Hiến pháp năm 2013, đảm bảo tiến độ theo kế hoạch đã đề ra, tạo các cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thực hiện các chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp các đơn vị hành chính; rà soát đề xuất tháo gỡ các “điểm nghẽn” do quy định của pháp luật.

Trong từng quý còn lại của năm 2025, các thành viên Ban Chỉ đạo phải xác định những nhiệm vụ cụ thể để đôn đốc, thúc đẩy và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ theo Chương trình công tác và Kế hoạch của Ban Chỉ đạo.

Về một số yêu cầu chung trong chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, Tổng Bí thư chỉ đạo, các cấp ủy đảng phải lãnh đạo toàn diện, trực tiếp việc thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng thành pháp luật và tăng cường kiểm tra, giám sát công tác này.

Người đứng đầu bộ, cơ quan ngang bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật, chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách, pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của bộ, ngành mình.

Mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, đi đầu trong chấp hành và tuân thủ pháp luật, lan tỏa tinh thần thượng tôn, hiến pháp, pháp luật, xác định xây dựng thể chế pháp luật và kiểm tra giám sát việc tổ chức thi hành pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên.

Tổng Bí thư chỉ rõ tập trung rà soát, tháo gỡ các "điểm nghẽn" do quy định pháp luật, nhất là những quy định có mâu thuẫn, chồng chéo, các quy định bất hợp lý, không khả thi, các quy định không rõ ràng, tạo ra nhiều cách hiểu khác nhau trong hệ thống pháp luật.

Năm 2025 phải cơ bản tháo gỡ các “điểm nghẽn” do quy định pháp luật, ưu tiên trong lĩnh vực tài chính, đầu tư, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, phải đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật: chuyển từ tư duy “quản lý” sang “kiến tạo phát triển,” từ "bị động sang chủ động." Pháp luật góp phần đánh thức mọi tiềm năng, thế mạnh của đất nước, nắm bắt mọi cơ hội phát triển.

Tổng Bí thư lưu ý nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật; xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong tổ chức thi hành pháp luật; xóa bỏ tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” ban hành xong rồi để đấy, “đánh trống bỏ dùi” trong tổ chức thi hành pháp luật; nâng cao năng lực trách nhiệm của đội ngũ cán bộ làm công tác pháp luật; xây dựng đội ngũ cán bộ tâm huyết, bản lĩnh, am hiểu thực tiễn, có tư duy cải cách và tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, nhạy bén với những xu thế phát triển của thời đại; thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật; đẩy nhanh tiến trình xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về pháp luật, kết nối với Trung tâm Dữ liệu quốc gia theo hướng dễ truy cập, thuận tiện khai thác, sử dụng.

Phát huy vai trò giám sát, kiểm tra của Đảng và giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị, xã hội, người dân, cộng đồng doanh nghiệp trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW.

"Không có gì thiết thực hơn là lắng nghe từ chính người dân, doanh nghiệp, những đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của pháp luật để nhận biết những vướng mắc bất cập nhằm hoàn thiện pháp luật và đưa hệ thống pháp luật đáp ứng được yêu cầu cuộc sống thực tiễn," Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư nhấn mạnh xây dựng hoàn thiện thể chế và pháp luật là một quá trình đầy trí tuệ, công phu, tâm huyết. Muốn thành công cần sự vào cuộc cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của toàn xã hội.

Ban Chỉ đạo không chỉ đóng vai trò định hướng mà phải hành động quyết liệt để tạo ra sự thay đổi một cách thực chất. Đây là nhiệm vụ lớn lao nhưng cũng là cơ hội để đưa đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới dựa trên nền tảng thể chế pháp luật chất lượng cao.

Tại Phiên họp, Ban Chỉ đạo nhất trí thông qua: Dự thảo Quy chế làm việc của Ban Chỉ đạo; dự thảo Thông báo phân công nhiệm vụ của các thành viên Ban Chỉ đạo; dự thảo Chương trình công tác năm 2025; dự thảo Kế hoạch chỉ đạo việc rà soát, đề xuất giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn” do quy định pháp luật.

Ban Chỉ đạo đề nghị Đảng ủy Bộ Tư pháp (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo) khẩn trương tiếp thu ý kiến kết luận của Trưởng Ban Chỉ đạo và các ý kiến góp ý của các thành viên Ban Chỉ đạo, chỉnh lý các dự thảo và trình Trưởng Ban Chỉ đạo ký ban hành./.