Xây dựng thương hiệu cho vùng trà Hải Hà

Thay đổi tư duy, cách làm, vượt lên khó khăn, từ kinh nghiệm được trao truyền, những người kinh doanh trẻ của vùng chè Đường Hoa (Hải Hà) đã thành công trong việc xây dựng và khẳng định thương hiệu về các sản phẩm trà cao cấp. Từ sản phẩm chủ yếu xuất khẩu thô, chè Đường Hoa được nâng tầm trở thành tinh hoa, qua đó nâng cao giá trị cho cây chè, góp phần định danh trà Việt trong mắt bạn bè quốc tế.

Hải Hà là vùng chè ven biển duy nhất của cả nước, chính sự đặc trưng ấy đã làm nên hương vị độc đáo của trà nơi đây. Ở Hải Hà, tin chắc rằng không ai không biết đến người phụ nữ gắn bó máu thịt với vùng chè, đó là bà Hà Ngọc Quỳnh. Xuất phát từ một người buôn chè, với mong muốn phát triển vùng chè, từ những năm 2000, bà Quỳnh phối hợp với lãnh đạo Nông trường chè Đường Hoa đưa các giống chè mới về canh tác. Bên cạnh việc phát triển diện tích trồng chè của riêng mình, bà Quỳnh hỗ trợ tiền cho bà con phát triển hàng trăm ha chè Ô Long Ngọc Thuý, thu mua chè cho bà con để tiêu thụ. Từng có giai đoạn dài xưởng chè của bà đưa phần lớn sản lượng chè Hải Hà xuất ra thị trường Đài Loan… Tuy nhiên, trải qua nhiều thăng trầm, trước tác động của cơ chế thị trường, vùng chè Đường Hoa có lúc rực rỡ, song cũng có khi đầy trầm lắng. Trong bối cảnh đó, chị Phạm Thị Thanh Hương (con gái bà Quỳnh) cùng chồng đã có bước đi táo bạo, đó là quyết định chuyển từ sản xuất chè thô sang làm các sản phẩm trà cao cấp, tinh hoa hơn.

“Trước kia, toàn bộ làm chè thô xuất khẩu, có năm cao điểm thu mua, xuất khẩu lên đến 1.700 tấn. Tuy nhiên, xuất thô nguyên liệu hiệu quả không cao, lợi nhuận thấp. Năm 2019, khi dịch Covid-19 bùng phát mạnh, bạn hàng ép giá, trước nguy cơ hàng nghìn tấn chè bị đổ bỏ, không để tâm huyết cả đời của mẹ hoài phí, chúng tôi đã động viên mẹ tìm hướng đi mới, nâng cao giá trị sản phẩm. Từ bối cảnh đó, buộc phải thay đổi tư duy làm nông nghiệp và thương hiệu trà Việt Tú ra đời. Tôi luôn tâm niệm, chúng ta có nguồn nguyên liệu tốt, đặc sắc như vậy, tại sao không làm sản phẩm thật tốt cho mọi người dùng. Chúng tôi muốn mang trà Đường Hoa ra ngoài thị trường bằng một thương hiệu được định danh, không chỉ là kinh doanh một sản phẩm mà mang tinh hoa, văn hóa của vùng đất lan tỏa tới mọi người; đây cũng là thử thách lớn với gia đình tôi trong cuộc chơi lớn”, chị Phạm Thị Thanh Hương, CEO Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và thương mại Việt Tú chia sẻ.  

Năm 2020, sau khi thành lập thương hiệu, chị Hương cùng chồng tìm đến các viện nghiên cứu và thương hiệu trà nổi tiếng của nước ngoài để phân tích mẫu và tham khảo quy trình trồng trà hữu cơ tiêu chuẩn Nhật, châu Âu và Mỹ. Sau đó, chị mời chuyên gia nước ngoài về phối hợp và bỏ công sáng tạo công thức chế biến trà; xây dựng Nhà trà Việt Tú ở Hà Nội để mời thử trà, giới thiệu trà và trải nghiệm văn hoá uống trà Việt. Hiện các phẩm trà của Việt Tú có giá từ vài triệu đồng đến cả trăm triệu đồng/kg. Đặc biệt, năm 2024, lần đầu đưa vào xếp hạng OCOP Quảng Ninh đối với 8 phẩm trà của đơn vị, cả 8 phẩm trà đều đạt xếp hạng 4 sao. Đến nay, Việt Tú là đơn vị đầu tiên của tỉnh có số lượng sản phẩm OCOP đạt 4 sao nhiều nhất.

Không dừng lại ở việc làm trà, từ những lá chè xanh tươi, chị cùng gia đình tìm tòi, biến tấu thành rất nhiều món ăn gắn với đặc trưng bản địa, hương vị độc đáo, mới lạ như: cá kho lá trà, búp trà tẩm bột chiên, gà hấp hoặc nướng lá trà xanh, salat trà xanh, xôi trà ô long hạt sen, canh sườn trà ô long…Mỗi món ăn một hương vị khác nhau song sự kết hợp sáng tạo trong việc đưa lá trà trở thành nguyên liệu, gia vị đã mang đến cho thực khách một trải nghiệm ẩm thực thú vị, đầy cuốn hút. 

Trà sư Ngô Thị Thanh Tâm, người sáng lập Học viện đào tạo trà sư quốc tế, người sở hữu bộ sưu tập ấm tử sa được kỷ lục châu Á và thế giới chia sẻ: Lần đầu tiên đến Farm Trà Việt Tú, tôi rất bất ngờ. Chỉ nói ngon thôi không đủ lắm, vì các phẩm trà ở đây có những hương vị rất đặc biệt. Từ tình yêu, bàn tay, khối óc của người thợ thâm niên, của bạn trẻ trí thức, ham học hỏi, không ngại bất cứ khó khăn nào đã cho ra phẩm trà tinh hoa, chất lượng. Tôi rất tự hào khi Việt Nam có người làm trà tâm huyết như vậy.

Trong chiến lược phát triển của mình, Việt Tú luôn kiên định với tiêu chí “Trà cho người ưu tú, trà cũng phải ưu tú”. Từ những nỗ lực không ngừng, cách làm mới của người trẻ, góp phần nâng cao giá trị cây chè Đường Hoa, tạo ra những sản phẩm tinh hoa hơn, tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường.