Xóa nhà tạm, nhà dột nát: Thần tốc hoàn thành bằng trách nhiệm và tình thương

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh mỗi căn nhà là “một món quà,” “một mái ấm,” thể hiện trách nhiệm, tình thương, tình dân tộc, nghĩa đồng bào, sự sẻ chia của cả cộng đồng.

Kết luận phiên họp thứ 4 của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước (Ban Chỉ đạo) vào sáng 11/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng ban Chỉ đạo nhấn mạnh mỗi căn nhà là “một món quà,” “một mái ấm,” thể hiện trách nhiệm, tình thương, tình dân tộc, nghĩa đồng bào, sự sẻ chia của cả cộng đồng.

Hơn 200.000 mái ấm từ ý Đảng, lòng dân

Theo Ban Chỉ đạo, từ khi phát động đến nay, cả nước đã xóa được gần 209 ngàn nhà tạm, nhà dột nát; có 15 tỉnh, thành phố hoàn thành xoá nhà tạm, nhà dột nát.

Hiện nay, cả nước còn khoảng 61.000 nhà tạm, nhà dột nát phải xoá để xây mới.

Với mục tiêu hoàn thành xóa hết nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trước ngày 31/12/2025, bình quân mỗi ngày cả nước phải hoàn thành khoảng 364 căn, bình quân mỗi địa phương phải hoàn thành 8 nhà/ngày.

Tại hội nghị, các đại biểu được nghe lãnh đạo các địa phương đã hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát chia sẻ bài học kinh nghiệm trong quá trình thực hiện chương trình; cũng như nghe các địa phương triển khai chậm, còn nhiều nhà tạm, nhà dột nát chưa khởi công xây dựng phản ánh khó khăn, vướng mắc; đề xuất giải pháp để hoàn thành mục tiêu đề ra.

Các địa phương phản ánh, ngoài khó khăn về kinh phí từ ngân sách địa phương, một số địa phương chậm được cấp kinh phí hỗ trợ xoá nhà tạm, nhà dột nát cho gia đình chính sách và 3 chương trình mục tiêu quốc gia; đặc biệt, nhiều hộ gia đình còn khó khăn về đất ở.

Các bộ, ngành Trung ương trao đổi, giải đáp các kiến nghị của các địa phương và đề xuất giải pháp, trách nhiệm của các cơ quan liên quan để hoàn thành mục tiêu hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; việc phân bố kinh phí hỗ trợ nhà ở đối với người có công; hướng dẫn quản lý, sử dụng kinh phí hỗ trợ xoá nhà tạm, nhà dột nát.

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh Đảng ta không có mục tiêu nào khác cao hơn ngoài mục tiêu giữ vững độc lập dân tộc, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ và mang lại hạnh phúc, ấm no cho Nhân dân. Năm 2025 này, đất nước có nhiều ngày kỷ niệm lớn; đặc biệt sau 80 năm giành độc lập dân tộc, không thể để người dân ở trong nhà tạm, nhà dột nát… Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Trung ương, trực tiếp là Tổng Bí thư Tô Lâm, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân còn khó khăn về nhà ở và được sự hưởng ứng của toàn xã hội, người dân, doanh nghiệp.

Bày tỏ xúc động khi chứng kiến nhiều gia đình không còn phải sống trong nhà tạm, dột nát, Thủ tướng Chính phủ cho rằng mỗi căn nhà là “một món quà,” “một mái ấm” ý nghĩa, thể hiện trách nhiệm, tình thương, tình dân tộc, nghĩa đồng bào; sự sẻ chia của cả cộng đồng; thể hiện niềm tin, sự phấn khởi của nhân dân, nhất là người nghèo, người yếu thế, đồng bào vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số.

Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát hiện thực hóa chủ trương, đường lối của Đảng; thể hiện mục tiêu, bản chất tốt đẹp, ưu việt của chế độ ta, Đảng ta với tư tưởng “Dân là gốc”; “không để ai bị bỏ lại phía sau”; phát triển kinh tế-xã hội phải gắn với bảo đảm công bằng, tiến bộ và an sinh xã hội; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Chương trình cũng khẳng định những giá trị văn hóa và truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc: Đền ơn, đáp nghĩa, tương thân tương ái, thương người như thể thương thân, lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều...; khơi dậy và củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng; phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; kêu gọi sự vào cuộc, chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị với tinh thần “mỗi người góp một tay, mỗi nhà san sẻ một phần,” “ai có gì giúp nấy, ai có nhiều giúp nhiều, ai có ít giúp ít, ai có công giúp công, ai có của giúp của.”

Đồng thời, thể hiện sự chủ động, tích cực, sáng tạo, linh hoạt triển khai tổ chức thực hiện của bộ, ngành, địa phương nhằm giúp người dân “an cư lạc nghiệp,” từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững với quan điểm: “Đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm đã thực hiện phải có kết quả cụ thể”; “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, Tổ quốc mong đợi, nhân dân ủng hộ, người khó khăn đòi hỏi, hy vọng thì chỉ bàn làm, không bàn lùi."

Nêu bật tình hình, kết quả triển khai thực hiện chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, ngành Ngân hàng, các bộ, cơ quan, cơ quan truyền thông như VTV, VOV, TTXVN…, các địa phương, các đơn vị tài trợ đã chủ động, tích cực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, góp phần vào những thành quả bước đầu hết sức tích cực của Chương trình; cảm ơn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, đoàn thể, các cơ quan trong hệ thống chính trị các cấp, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước đã hưởng ứng tích cực, đóng góp quan trọng vào kết quả chung của Chương trình.

Phân tích các nguyên nhân của kết quả đạt được, cũng như các tồn tại hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ phải bám sát chủ trương, đường lối của Đảng để cụ thể hóa thành Chương trình, kế hoạch hành động cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm, phân công thực hiện “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả”; đề cao trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu địa phương và các Ban Chỉ đạo; phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung trong thực hiện nhiệm vụ xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Cùng với đó, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của địa phương kết hợp với tăng cường kiểm tra, giám sát; tập trung tháo gỡ các rào cản, điểm nghẽn; kiên quyết cắt bỏ thủ tục hành chính rườm rà; nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị, tinh thần là các địa phương có điều kiện kinh tế phát triển hỗ trợ các địa phương còn khó khăn, tuy nhiên vẫn phải phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tự chủ, không trông chờ, ỷ lại của các địa phương trong thực hiện Chương trình.

Ưu tiên xóa nhà tạm, dột nát cho gia đình chính sách

Nhấn mạnh dứt khoát không để người dân nào phải ở trong nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chỉ bàn làm, không bàn lùi, phấn đấu cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trước ngày 31/10/2025.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tiếp tục phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước với phương châm “mỗi người góp một tay, mỗi gia đình san sẻ một phần; ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của, ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít; nhân dân làm nên lịch sử.” Đa dạng hóa nguồn lực thực hiện Chương trình theo hướng toàn dân, toàn diện, rộng khắp, bao trùm. Ưu tiên bố trí nguồn lực để hỗ trợ nhà ở gia đình thân nhân liệt sỹ, xong trước ngày 27/7; cho người có công với cách mạng xong trước ngày 2/9. Huy động tối đa sự vào cuộc của tất cả các lực lượng trên địa bàn, đặc biệt là lực lượng Quân đội, Công an.

Lưu ý người đứng đầu, nhất là người đứng đầu các địa phương phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, đã nói là phải làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện là phải có kết quả,; phân công, phân cấp, phân nhiệm rõ ràng, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, đặc biệt các địa phương phải bám sát tình hình, chủ động, linh hoạt, sáng tạo, quyết tâm, quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo thẩm quyền, có phản ứng chính sách, giải pháp phù hợp, đúng thời điểm, nhất là các vấn đề phát sinh.

Chỉ đạo báo cáo, đề xuất ngay những vấn đề vượt thẩm quyền; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện các chính sách hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, hộ nghèo, hộ cận nghèo theo quy định, không để bị lợi dụng, trục lợi, tiêu cực, lãng phí, Thủ tướng đề nghị kịp thời động viên, khen thưởng những nơi làm tốt và xử lý kỷ luật những nơi sai phạm, chậm trễ; tăng cường truyền thông, tạo động lực truyền cảm hứng để mọi người ủng hộ, chia sẻ, cùng chung tay hỗ trợ, đồng hành trong triển khai thực hiện Chương trình với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau.”

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo theo dõi sát, thường xuyên đôn đốc, yêu cầu các địa phương rà soát, hoàn thiện kế hoạch theo ngày, tuần, tháng, quý và từ nay đến 31/10/2025 để hoàn thành mục tiêu xoá nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn; cập nhật hằng ngày tình hình, kết quả triển khai chương trình trên cả nước; tiếp tục cập nhật, xác định rõ những khó khăn, vướng mắc của địa phương để chủ động giải quyết theo thẩm quyền; kịp thời tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương xử lý những vấn đề vượt thẩm quyền.

Bộ Dân tộc và Tôn giáo phối hợp với Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chỉnh kinh phí hỗ trợ từ nguồn kinh phí huy động tại Chương trình phát động và kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 phù hợp với nhu cầu thực tế qua rà soát của địa phương, hoàn thành trước ngày 20/5/2025; phối hợp với Bộ Tài chính và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trình Thủ tướng Chính phủ phân bổ nguồn kinh phí từ Quỹ cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát, Quỹ “Vì người nghèo” Trung ương cho các địa phương để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát, hoàn thành trước ngày 20/5/2025; chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tổ chức sơ kết Chương trình vào cuối tháng 6/2025 để kịp thời đánh giá tình hình, đề xuất giải pháp và khen thưởng, biểu dương các tổ chức, cá nhân có nhiều thành tích trong tổ chức thực hiện Chương trình.

Bộ Tài chính xem xét, hướng dẫn cho phép các địa phương tạm ứng kinh phí từ nguồn quỹ của địa phương để hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng bảo đảm trong tổng số nhà đã phê duyệt, số kinh phí đã báo cáo; chủ trì trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân bổ kinh phí hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sỹ để các địa phương triển khai thực hiện.

Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản hướng dẫn mức hỗ trợ nhà ở thuộc 2 Chương trình mục tiêu quốc gia bảo đảm thống nhất với mức hỗ trợ chung của Chương trình, hoàn thành trong tháng 5/2025; chủ trì phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững để hoàn thành theo mục tiêu đặt ra.

Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đôn đốc các tổ chức tín dụng trong hệ thống tích cực tham gia hỗ trợ và chuyển kinh phí hỗ trợ cho các địa phương. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Cổng thông tin điện tử Chính phủ và các cơ quan thông tấn, báo chí địa phương tiếp tục xây dựng các tuyến bài, các chương trình lan toả mạnh mẽ phong trào, tạo khí thế thi đua sôi nổi, tạo đồng thuận xã hội, chung tay ủng hộ, chia sẻ, hỗ trợ Chương trình.

Đối với các địa phương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu kịp thời rà soát, kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp tại địa phương phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sau khi sắp xếp để chỉ đạo công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát tại địa phương, bảo đảm tính liên tục, không gián đoạn. Ưu tiên tổ chức triển khai ngay hỗ trợ nhà ở cho người có công khi nhận nguồn kinh phí phân bổ; tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc huy động, vận động mọi nguồn lực để hỗ trợ các hộ dân, tiết kiệm chi phí xây dựng, sửa chữa nhà ở.

Các tỉnh, thành phố kịp thời nắm bắt và giải quyết ngay các khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai. Tăng cường công tác truyền thông, kịp thời lan tỏa tấm gương điển hình, cách làm hay, sáng tạo. Các địa phương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ, trước pháp luật về tính chính xác, đầy đủ, đúng đối tượng được hỗ trợ của số liệu rà soát; có trách nhiệm huy động nguồn lực bảo đảm cho công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn.

Nhấn mạnh hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025 là nhiệm vụ nặng nề nhưng hết sức vinh quang, là mệnh lệnh của trái tim, lương tri, trách nhiệm với cộng đồng, đòi hỏi sự vào cuộc với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Bí thư Tỉnh ủy/Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục phát huy tinh thần “thời điểm đặc biệt, khí thế đặc biệt, nỗ lực đặc biệt tạo nên kết quả đặc biệt,” “thần tốc và táo bạo,” “quyết chiến, quyết thắng,” đề cao trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi mục tiêu cơ bản hoàn thành xóa toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trước ngày 31/10/2025, nhằm thiết thực chào mừng Đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng./.