Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Mong muốn mọi trường học đều là trường hạnh phúc

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, bạo lực học đường đang diễn biến phức tạp, đặc biệt trên môi trường mạng, với hình thức bắt nạt trực tuyến có xu hướng gia tăng.

Sáng 20/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn về lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Giải pháp nào để quét sạch bạo lực học đường là nội dung được các đại biểu Quốc hội quan tâm.

“Đau đáu” về việc không còn bạo lực học đường

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Bình) chất vấn: “Bộ Giáo dục và Đào tạo dù đã có nhiều giải pháp để xử lý vấn nạn bạo lực học đường trong bối cảnh có nhiều thách thức khi môi trường mạng phát triển, dự kiến đến thời điểm nào thì chấm dứt được tình trạng bạo lực học đường?”.

Chia sẻ với bức xúc của đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Bình) về bạo lực học đường và đặt vấn đề phải quét sạch bạo lực học đường, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhận định đây là ý chí rất nhân văn.

“Chúng tôi những người làm giáo dục hơn ai hết cũng đau đáu về việc không còn bạo lực học đường, mọi trường học đều là trường học hạnh phúc”, Bộ trưởng bày tỏ.

Tuy nhiên, Bộ trưởng chia sẻ, trường học là một bộ phận không thể tách rời của xã hội, bức tường vây quanh trường học ngày càng trở nên mong manh, khoảng cách bên trong và ngoài trường học dần dần bị xóa nhòa vì mạng internet, mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại. Do đó, vấn đề bạo lực xã hội, đặc biệt của xã hội hiện đại đang diễn biến phức tạp.

Tuy nhiên, Bộ trưởng thừa nhận khó có thể xóa bỏ được bạo lực trong đời sống xã hội, chúng ta phải đối mặt với tính hiện thực của nó; bằng mọi cách, mọi biện pháp để giảm thiểu và kiểm soát càng nhiều càng tốt vấn đề này.

Bộ trưởng thông tin, theo thống kê, điều tra của Bộ Giáo dục và Đào tạo, có đến 70% học sinh có hành vi bạo lực đối với người khác đều do gia đình có hoàn cảnh đặc biệt, hoặc bố mẹ ly hôn, hoặc chứng kiến bạo lực gia đình, bản thân bị bạo lực gia đình. Điều đó ảnh hưởng đến đời sống tâm lý, thái độ ứng xử, quan điểm của các em. Cho nên, theo Bộ trưởng, một phần hết sức quan trọng quyết định đạo đức, nhân cách, thái độ, hành vi ứng xử của học sinh đến từ gia đình, sự gương mẫu của người lớn.

Còn về phía trường học, Bộ trưởng cho hay, về góc độ kiểm soát, hỗ trợ tâm lý, tăng cường dạy đạo đức, “dạy người” và các hoạt động giáo dục tích cực để hạn chế học sinh sa vào hành vi bạo lực cần được quan tâm tối đa.

Bạo lực học đường trên không gian mạng ngày càng gia tăng

Đại biểu Nàng Xô Vi (Đoàn Kon Tum) nêu thực tế, bạo lực học đường vẫn là thách thức lo ngại trong ngành giáo dục. Hình thức đang chuyển dần từ bạo lực thể chất sang bạo lực tinh thần, đặc biệt trên không gian mạng.

Ở các địa bàn vùng núi, đồng bào dân tộc thiểu số, vấn đề này còn đáng lo ngại hơn khi học sinh còn thiếu kỹ năng tự bảo vệ, giáo viên thì kiêm nhiệm nhiều vai trò. Nhà trường còn thiếu đội ngũ chuyên gia tâm lý học đường. Sự phối hợp gia đình, nhà trường còn nhiều khó khăn. Bộ trưởng đánh giá thế nào về thực trạng này? Lộ trình xây dựng trường học lành mạnh, nhân văn?", đại biểu đặt câu hỏi.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, công bằng mà nói, ở các trường học vùng sâu, vùng xa, vấn đề học đường không đến mức phức tạp như ở các trường ở các khu đô thị. Song, ông thừa nhận thực tế, bạo lực trên không gian mạng, mức độ, tính chất ngày càng phức tạp hơn.

“Trong số các vụ bạo lực học đường diễn ra hiện nay, thống kê cho thấy 20 – 25% các hình thức bạo lực học đường là trên không gian mạng. Hình thức bắt nạt trực tuyến có xu hướng ra tăng và ngày càng phức tạp. Do đó, sẽ cần tập trung hơn đến việc bắt nạt trực tuyến trên không gian mạng”, Bộ trưởng nói.

Tranh luận lại, đại biểu Tạ Thị Yên (Đoàn Điện Biên) nêu vấn đề, bạo lực học đường là vấn đề phức tạp với nhiều hình thức tinh vi như cô lập, xúc phạm danh dự, bêu xấu trên mạng xã hội gây ra tổn thương lớn về tâm lý đối với học sinh. Tuy nhiên, để giải quyết tận gốc không chỉ cần biện pháp công nghệ hay quản lý hành vi trên mạng, mà cần phải có chính sách, cách thức của nhà trường nhất là các trường ngoài công lập, ứng xử với các vụ việc trong thực hiện.

Theo đại biểu, trong khi Đảng có chủ trương rõ ràng về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có lĩnh vực giáo dục thì các trường tư thục, nhất là trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông. Do chịu áp lực về học phí và chịu áp lực cạnh tranh về hình ảnh, không ít nơi có biểu hiện né tránh, xử lý chưa nghiêm các hành vi bạo lực học đường, kể cả bạo lực qua mạng và trên trường học.

Đại biểu đặt câu hỏi, bộ có giải pháp cụ thể gì để tăng cường trách nhiệm và chế tài đối với các cơ sở giáo dục ngoài công lập trong việc bảo đảm an toàn học đường cả trên thực tế cũng như trên không gian mạng. Liệu có thể xem xét ban hành bộ tiêu chí bắt buộc về an toàn học đường áp dụng chung cho cả trường công và tư, đi kèm với cơ chế thanh tra, kiểm tra độc lập để bảo vệ thực chất quyền học tập an toàn của học sinh.