Kỳ họp thứ 9: Quốc hội thông qua 34 luật, quyết nhiều vấn đề lịch sử

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua 34 luật, 13 nghị quyết, trong đó có nhiều quyết sách mang tính lịch sử như sửa đổi Hiến pháp, sắp xếp lại đơn vị hành chính.

Ngày 27/6, tại buổi Họp báo Công bố kết quả Kỳ họp thứ 9, ông Vũ Minh Tuấn, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết kỳ họp đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra với tinh thần đổi mới, trách nhiệm và quyết tâm cao. Kỳ họp diễn ra trong hai đợt (từ ngày 5-29/5 và từ ngày 11-27/6/2025), thể chế hóa nhiều chủ trương quan trọng của Đảng, đặc biệt là các nội dung về đổi mới, hoàn thiện thể chế và sắp xếp tổ chức bộ máy.

Cải cách thể chế lịch sử

Điểm nhấn quan trọng nhất của kỳ họp là việc Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung 5/120 điều của Hiến pháp. Đây là cơ sở hiến định vững chắc cho việc sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, hoàn thiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh và cấp dưới tỉnh) đồng thời khẳng định rõ hơn vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Công đoàn Việt Nam trong hệ thống chính trị.

Cụ thể hóa chủ trương này, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Sau sắp xếp, cả nước sẽ có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh (giảm 29 tỉnh) và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 6.714 đơn vị). Để bảo đảm sự vận hành thông suốt của mô hình mới, Quốc hội đã thông qua 14 luật và 2 nghị quyết chuyên đề, đồng bộ sửa đổi các quy định về tổ chức chính quyền địa phương, ngân sách, cán bộ công chức, và các luật tố tụng... đảm bảo không ảnh hưởng đến quyền lợi người dân và doanh nghiệp.

Với mục tiêu tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo động lực mới cho tăng trưởng, Quốc hội đã ban hành các nghị quyết mang tính đột phá. Nổi bật là Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật và Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Đây được xem là "cú hích" quan trọng, giải phóng nguồn lực cho khu vực kinh tế năng động này.

Bên cạnh đó, việc thông qua Nghị quyết về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam và các luật quan trọng (như Luật Công nghiệp công nghệ số; Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Năng lượng nguyên tử…) được kỳ vọng sẽ tạo ra không gian phát triển mới, giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu và bắt kịp xu thế phát triển của thế giới.

Cùng với đó, nhiều chính sách an sinh xã hội, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh cũng được quyết nghị, như giảm thuế giá trị gia tăng, miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, miễn giảm học phí cho trẻ mầm non và học sinh phổ thông...

Quyết định công tác nhân sự

Tại kỳ họp, Quốc hội đã quyết định các vấn đề quan trọng về công tác tổ chức và nhân sự. Quốc hội thông qua Nghị quyết rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, đồng thời ấn định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 (là Chủ nhật, ngày 15 tháng 3 năm 2026).

Quốc hội đã thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia do Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn làm Chủ tịch. Về công tác nhân sự, Quốc hội đã quyết định số lượng thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV là 20 người. Quốc hội đã xem xét và quyết định miễn nhiệm chức vụ Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đối với ông Y Thanh Hà Niê Kđăm để nhận nhiệm vụ công tác khác, bầu Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV đối với ông Lâm Văn Mẫn, ông Hoàng Duy Chinh và bầu Chủ tịch Hội đồng Dân tộc.

Ngoài ra, Quốc hội cũng thông qua chủ trương đầu tư các dự án hạ tầng trọng điểm như cao tốc Quy Nhơn-Pleiku, đường vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh; Tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, thể hiện vai trò giám sát tối cao hiệu quả./.