Đau đầu kéo dài, coi chừng cục máu đông trong não

Đau đầu là triệu chứng xuất hiện sớm nhất và nổi bật nhất khi mắc huyết khối tĩnh mạch não. Đặc điểm là đau đầu liên tục, mức độ đau tăng dần qua từng ngày, đau nhiều hơn về đêm và thường không đáp ứng với các thuốc giảm đau thông thường.

ThS.BS Đinh Trung Hiếu, Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, cho hay huyết khối tĩnh mạch não thường diễn tiến âm thầm hơn nhưng cũng nguy hiểm không kém.

Cục máu đông thầm lặng trong não

Theo bác sĩ Hiếu, huyết khối tĩnh mạch não là tình trạng hình thành cục máu đông trong hệ thống tĩnh mạch của não - nơi có nhiệm vụ dẫn máu đã sử dụng quay trở về tim. Khi tĩnh mạch bị tắc, máu không thể thoát ra ngoài, gây ứ đọng trong não, làm tăng áp lực nội sọ và gây tổn thương mô não.

Bác sĩ Hiếu nói tình huống này giống một hồ thủy điện mà cửa xả bị tắc, nước vẫn đổ về đều đặn từ thượng nguồn nhưng không thoát được ra ngoài. Mực nước cứ thế dâng lên, gây áp lực lớn lên thân đập. Nếu không xử lý kịp, đập có thể vỡ. Cũng giống như vậy, nếu cục máu đông không được phát hiện và xử lý, hậu quả có thể rất nghiêm trọng.

Huyết khối tĩnh mạch não chỉ chiếm khoảng 0,5 - 1% trong tổng số các ca đột quỵ, nhưng lại dễ bị nhầm lẫn với các dạng đột quỵ phổ biến.

Thay vì xảy ra đột ngột, huyết khối tĩnh mạch não thường khởi phát chậm rãi, triệu chứng âm ỉ trong vài ngày.

"Trong đó, đau đầu là dấu hiệu sớm nhất và nổi bật nhất kiểu đau âm ỉ, kéo dài, ngày càng nặng, nhất là về đêm, và thường không đáp ứng với thuốc giảm đau thông thường.

Kèm theo đó có thể là buồn nôn, nôn, nhìn mờ, co giật, thậm chí rối loạn ý thức. Những dấu hiệu này khiến nhiều người dễ bỏ qua, cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng", bác sĩ Hiếu nêu rõ.

Ai có nguy cơ có huyết khối tĩnh mạch não?

Theo bác sĩ Hiếu, khác với đột quỵ thường gặp ở người già, huyết khối tĩnh mạch não lại có xu hướng xảy ra ở người trẻ, đặc biệt là phụ nữ mang thai hoặc sau sinh.

Những người dùng thuốc tránh thai kéo dài, mắc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, có nhiễm trùng vùng đầu mặt cổ (như viêm xoang, viêm tai), ung thư, rối loạn đông máu bẩm sinh hoặc từng nhiễm COVID-19 cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao.

Điều đặc biệt là nhiều trường hợp không tìm được nguyên nhân rõ ràng. Chính vì thế, việc chú ý tới các dấu hiệu bất thường ở bản thân và chủ động thăm khám là vô cùng quan trọng.

"Do triệu chứng thường không đặc hiệu, việc chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch não không hề đơn giản. Bác sĩ cần dựa vào hình ảnh học chuyên sâu như chụp cắt lớp vi tính (CT-scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI) có tiêm thuốc cản quang để phát hiện huyết khối trong tĩnh mạch não.

Nếu được chẩn đoán sớm, bệnh hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả bằng thuốc chống đông - loại thuốc có tác dụng làm tan cục máu đông và ngăn ngừa hình thành thêm huyết khối mới. Trong trường hợp nặng, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật hoặc can thiệp lấy huyết khối để giảm áp lực cho não", bác sĩ Hiếu thông tin.

Cũng theo chuyên gia này, phần lớn người bệnh nếu được phát hiện và điều trị đúng cách có thể phục hồi hoàn toàn hoặc chỉ để lại di chứng nhẹ. Tuy nhiên, với những trường hợp chẩn đoán muộn, tổn thương lan rộng hoặc đã có chảy máu não, tiên lượng sẽ rất dè dặt, nguy cơ tử vong và tàn phế cao.