Quốc hội khóa XVI dự kiến tiến hành phiên chất vấn đầu tiên tại Kỳ họp thứ 2

Theo dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026, tại Kỳ họp thường lệ thứ 2, Quốc hội khóa XVI xem xét 22 báo cáo của Chính phủ, 3 báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các báo cáo khác của các cơ quan hữu quan theo quy định của pháp luật; đồng thời tiến hành 1 phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Phát huy tinh thần chủ động trong hoạt động giám sát

Trình bày tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp sáng 13/6, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết, căn cứ đặc điểm, tình hình đặc thù của năm 2026, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiến nghị Quốc hội cho phép không đề xuất nội dung giám sát chuyên đề vào Chương trình giám sát năm 2026 của Quốc hội.

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến nội dung Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026 như sau:

Tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XVI, xem xét 8 báo cáo của Chính phủ, 1 báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các báo cáo khác của các cơ quan hữu quan theo quy định của pháp luật.

Tại Kỳ họp thường lệ thứ 2, Quốc hội khóa XVI, xem xét 22 báo cáo của Chính phủ, 3 báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các báo cáo khác của các cơ quan hữu quan theo quy định của pháp luật. Đồng thời, tiến hành 1 phiên chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Theo Chủ nhiệm Dương Thanh Bình, những tháng còn lại của năm 2025 và năm 2026 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Trong bối cảnh cơ cấu tổ chức của Quốc hội đã có sự thay đổi, 2 Ủy ban của Quốc hội mới được thành lập; đồng thời, thực hiện việc sắp xếp tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, sáp nhập các đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, số lượng Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố từ 63 dự kiến còn 34 Đoàn, nhưng quy mô của các Đoàn đại biểu Quốc hội sẽ lớn hơn, số lượng đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách cũng tăng, nên bên cạnh những khó khăn thì cũng sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện chức năng giám sát tốt hơn, hiệu quả hơn.

Do đó, công tác giám sát cần tiếp tục được tập trung chỉ đạo, rút kinh nghiệm, có các giải pháp cải tiến, đổi mới để phù hợp với bối cảnh tình hình thực tiễn mới, trong đó cần chú trọng phát huy tinh thần chủ động trong hoạt động giám sát, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chủ động giám sát ngay từ khi triển khai thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bám sát tình hình thực tiễn thi hành pháp luật, bảo đảm hoạt động giám sát có trọng tâm, trọng điểm, tránh chồng chéo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả, góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Giám sát đến cùng việc thực hiện các yêu cầu, kiến nghị của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Đánh giá kết quả thực hiện Chương trình giám sát năm 2024 và tình hình triển khai những tháng đầu năm 2025, Chủ nhiệm Dương Thanh Bình nêu rõ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội đã tổ chức triển khai toàn diện, đồng bộ các hoạt động giám sát với nhiều cải tiến, đổi mới, bám sát những vấn đề lớn, nổi lên trong đời sống kinh tế-xã hội của đất nước, đồng thời chủ động điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với tình hình thực tiễn và đã đạt được những kết quả quan trọng.

Cụ thể, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế tiếp tục được quan tâm thực hiện, góp phần tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai thi hành các quy định của pháp luật về hoạt động giám sát.

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn diễn ra sôi nổi, dân chủ, có tính thiết thực, thời sự, bám sát thực tiễn đời sống, “đúng” và “trúng” những vấn đề cử tri, nhân dân cả nước và các đại biểu Quốc hội quan tâm.

Kết thúc các phiên chất vấn, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành 4 nghị quyết, trong đó đặt ra yêu cầu, giải pháp cụ thể và thời hạn hoàn thành để các cơ quan thực hiện, đồng thời là cơ sở để tiến hành “giám sát lại” việc thực hiện.

Lần đầu tiên trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành hoạt động xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn với tinh thần phát huy tối đa những kết quả đã đạt được trong hoạt động “giám sát lại” của Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6 và thể hiện trách nhiệm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc giám sát đến cùng việc thực hiện các yêu cầu, kiến nghị của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật tiếp tục được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm chỉ đạo, được các cơ quan của Quốc hội thực hiện thường xuyên, nghiêm túc, trách nhiệm, đạt nhiều kết quả, năm sau tốt hơn năm trước.

Hoạt động giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị cử tri và giám sát, hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân được quan tâm triển khai, thực hiện và ngày càng đi vào nền nếp.

Bên cạnh đó, lần đầu tiên, chủ trương về việc tổ chức Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát đã cho thấy tinh thần không ngừng đổi mới trong hoạt động của Quốc hội.