Sử dụng kem chống nắng giả nguy hiểm như thế nào?

Kem chống nắng giả không chỉ làm mất tác dụng bảo vệ da mà còn gây viêm da, mụn, rối loạn sắc tố, nhiễm độc và tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng lâu dài.

Kem chống nắng là một sản phẩm thiết yếu trong việc bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia cực tím (UV), giúp ngăn ngừa lão hóa, sạm nám và đặc biệt là ung thư da. Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường xuất hiện tràn lan các loại kem chống nắng giả, không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, thậm chí chứa những thành phần độc hại.

Việc sử dụng các sản phẩm này không chỉ khiến công dụng chống nắng "vô hiệu hóa" mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.

Viêm da tiếp xúc: Phản ứng cấp tính trên da

Một trong những hệ quả dễ gặp nhất khi dùng kem chống nắng giả là viêm da tiếp xúc. Đây là phản ứng của da khi tiếp xúc với chất lạ hoặc hóa chất gây kích ứng. Người dùng có thể xuất hiện các triệu chứng như: ngứa, rát, đỏ da, bong tróc, nổi mụn nước, thậm chí là sưng nề toàn mặt.

Nguyên nhân đến từ các thành phần hóa học không rõ ràng trong kem chống nắng giả như hương liệu tổng hợp, chất bảo quản rẻ tiền, chất tạo màu độc hại… Những chất này không được kiểm nghiệm an toàn, dễ gây kích ứng, đặc biệt với làn da nhạy cảm hoặc da trẻ em.

Mụn trứng cá và viêm nang lông: Bít tắc và nhiễm khuẩn

Nhiều người sau khi sử dụng kem chống nắng giả phản ánh tình trạng nổi mụn nhiều hơn, da trở nên nhờn rít, lỗ chân lông to ra. Nguyên nhân chính là do trong sản phẩm giả có thể chứa dầu khoáng, silicon công nghiệp hoặc các chất tạo kết cấu không phù hợp với da mặt, dẫn đến bít tắc lỗ chân lông, gây nên mụn trứng cá hoặc viêm nang lông.

Ngoài ra, nếu sản phẩm bị nhiễm khuẩn trong quá trình sản xuất thủ công, không đảm bảo vô trùng, thì nguy cơ nhiễm trùng da cũng rất cao – đặc biệt khi da đã bị tổn thương do mụn hoặc kích ứng trước đó.

Rối loạn sắc tố: Sạm da và nám tăng nặng

Một trong những tác dụng quan trọng của kem chống nắng là ngăn ngừa rối loạn sắc tố da, chẳng hạn như nám, sạm, tàn nhang. Tuy nhiên, khi dùng sản phẩm giả, khả năng chống nắng kém hoặc gần như không có, khiến da tiếp tục bị tia UV phá hủy lớp biểu bì, tăng sinh melanin quá mức và dẫn đến tăng sắc tố da.

Tệ hơn, một số loại kem giả còn chứa corticoid hoặc thủy ngân để tạo cảm giác "da trắng nhanh", nhưng lại phá vỡ cấu trúc da, làm mỏng da, khiến da yếu và dễ bị bắt nắng hơn – tạo thành một vòng luẩn quẩn khiến tình trạng sắc tố da ngày càng trầm trọng.

Phản ứng quang độc hoặc dị ứng quang

Một số hóa chất có thể không gây hại khi ở trong bóng râm, nhưng lại trở nên độc hại khi tiếp xúc với ánh nắng. Kem chống nắng giả, do không qua kiểm nghiệm lâm sàng, có thể chứa những chất gây ra phản ứng quang độc hoặc dị ứng ánh sáng. Điều này khiến người dùng cảm thấy da bị nóng rát, đỏ ửng hoặc nổi ban sau vài giờ đi ngoài nắng dù đã "bôi kem chống nắng".

Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, da có thể bị bỏng nắng nặng, rộp da, đau nhức kéo dài, và để lại sẹo hoặc tăng sắc tố dai dẳng.

Tăng nguy cơ ung thư da

Mục đích chính của kem chống nắng là bảo vệ da khỏi tia UVB và UVA – hai yếu tố hàng đầu gây tổn thương DNA tế bào da, dẫn đến ung thư da. Tuy nhiên, khi sử dụng sản phẩm giả không có khả năng chống nắng thực sự, người dùng sẽ chủ quan tiếp xúc ánh nắng trong thời gian dài mà không biết rằng làn da đang bị tổn thương âm thầm.

Việc tích tụ tổn thương DNA qua thời gian dài có thể dẫn đến những biến đổi tế bào ác tính, đặc biệt là các loại ung thư da như:

• Ung thư biểu mô tế bào đáy (Basal cell carcinoma).

• Ung thư biểu mô tế bào vảy (Squamous cell carcinoma).

• U ác tế bào hắc tố (Melanoma).

Ngộ độc toàn thân: Nguy hiểm với phụ nữ và trẻ em

Nhiều loại kem chống nắng giả còn bị phát hiện chứa kim loại nặng như thủy ngân, chì hoặc steroid – các chất cấm dùng trong mỹ phẩm hoặc chỉ được sử dụng có kiểm soát trong y khoa. Những chất này có thể thẩm thấu qua da vào máu, tích tụ theo thời gian và gây ngộ độc toàn thân, làm rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến gan, thận và hệ thần kinh.

Đặc biệt, phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ nhỏ là những đối tượng cực kỳ nhạy cảm với các chất độc hại này, nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí não của trẻ là hoàn toàn có thật.

Làm gì để tránh mua phải kem chống nắng giả?

Để bảo vệ bản thân và gia đình, người tiêu dùng nên thực hiện các bước sau:

• Mua tại nhà thuốc, cửa hàng mỹ phẩm uy tín hoặc website chính hãng.

• Kiểm tra bao bì, mã vạch, ngày sản xuất và hạn sử dụng rõ ràng.

• Tìm hiểu kỹ thành phần sản phẩm: Ưu tiên sản phẩm có chứng nhận từ FDA, EWG hoặc được bác sĩ da liễu khuyên dùng.

• Thử sản phẩm trên vùng da nhỏ (như cổ tay) trước khi dùng toàn mặt.

• Ngưng sử dụng ngay nếu có biểu hiện bất thường như ngứa, rát, nổi mẩn…