Tiếp tục đưa nguồn vốn tín dụng ưu đãi từ ngân sách nhà nước vào cuộc sống

Đại biểu Quốc hội bày tỏ ủng hộ đối với các chương trình bổ sung vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay các chương trình tín dụng bảo đảm an sinh xã hội, đồng thời kiến nghị các giải pháp để tiếp tục đưa các nguồn vốn này vào cuộc sống.

Ngày 24/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại hội trường về việc xử lý nguồn thu hồi nợ của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện tại Ngân hàng Chính sách xã hội.

Đã thu hồi được 3.144,499 tỷ đồng

Tờ trình do Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày cho biết, từ năm 2008-2017, ngân sách nhà nước đã cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội tổng số tiền là 6.068,961 tỷ đồng để thực hiện cho vay 3 nhóm chương trình tín dụng chính sách.

Theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách, đến ngày 30/4/2025, đã thu hồi được 3.144,499 tỷ đồng và dư nợ còn lại tiếp tục phải thu hồi theo hợp đồng tín dụng đã ký với khách hàng vay vốn là 2.924,462 tỷ đồng (dự kiến thời điểm thu hồi khoản vay cuối cùng là năm 2035, không bao gồm thời gian gia hạn nợ theo quy định).

Trong khi đó, nhu cầu vốn vay của các chương trình tín dụng chính sách đến hết năm 2025 là khoảng 31.727 tỷ đồng, nhu cầu về vốn ngân sách nhà nước cần thiết bố trí để cho vay các chương trình tín dụng chính sách khoảng 16.727 tỷ đồng.

Do đó, Ngân hàng Chính sách kiến nghị cho phép sử dụng nguồn vốn đã thu hồi và tiếp tục thu hồi trong thời gian tới của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện để thực hiện cho vay chương trình nhà ở xã hội theo quy định tại Nghị định số 100/2024/NĐ-CP.

Trên cơ sở hiệu quả thực hiện các chương trình tín dụng chính sách tại Ngân hàng Chính sách và nhu cầu về nguồn vốn đến hết năm 2025, Chính phủ nhận thấy việc cho phép sử dụng nguồn vốn đã thu hồi và tiếp tục thu hồi trong thời gian tới của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện để bổ sung nguồn vốn cho vay các chương trình tín dụng chính sách khác đang thiếu nguồn lực thực hiện là cần thiết và phù hợp với tình hình thực tế.

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày nêu rõ, thời gian qua, ngân sách nhà nước đã bố trí cho Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện các chương trình tín dụng chính sách đã được Quốc hội quyết định. Tuy nhiên, sau gần 5 năm thực hiện vẫn chưa đáp ứng được nhiệm vụ và nhu cầu vay vốn của các đối tượng chính sách. Do vậy, việc bố trí ngân sách nhà nước cho Ngân hàng Chính sách thực hiện cho vay các chương trình tín dụng chính sách là cần thiết.

Đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, đề xuất cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội được sử dụng nguồn vốn thu hồi nợ của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện cơ bản phù hợp với tình hình thực tiễn.

Đồng thời, đề nghị báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định cho phép sử dụng toàn bộ số tiền 6.068,961 tỷ đồng để cho vay các chương trình tín dụng tại Ngân hàng Chính sách xã hội theo đề nghị của Chính phủ tại Tờ trình số 511/TTr-CP.

Đưa các nguồn vốn vay ưu đãi vào cuộc sống

Đa số đại biểu Quốc hội tán thành việc cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước đã cấp cho để cho vay các chương trình tín dụng tại ngân hàng.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, Ngân hàng Chính sách xã hội cần được quan tâm và hỗ trợ nhiều hơn từ ngân sách nhà nước.

Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19, Ngân hàng Chính sách xã hội đã hỗ trợ nhiều người có hoàn cảnh khó khăn, người yếu thế được vay vốn để tạo công ăn việc làm và bảo đảm an sinh xã hội, cùng với chương trình đã triển khai với số vốn 6.068 tỷ để thực hiện 3 nhóm chương trình mang tính chất an sinh xã hội, hỗ trợ cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào miền núi để cho vay sản xuất kinh doanh, cũng như vấn đề về nhà ở.

Đến nay, việc thu hồi nợ mới được 3.144,499 tỷ đồng, khoảng 52%, số tiền còn lại sẽ tiếp tục thu hồi vì chưa đến thời hạn thu hồi. Phân tích điều này, đại biểu Ngân đề nghị, Chính phủ có thể xem xét và nên quyết toán số tiền đã thu hồi hơn là giao trọn gói 6.068,961 tỷ đồng; đồng thời, làm rõ việc giao cho Ngân hàng Chính sách nhưng cho vay thì không phải thuộc đối tượng mà 3 nhóm trước đây đã quyết định.

Đại biểu đề nghị cần tách bạch rõ việc Quốc hội sẽ giao cho Ngân hàng Chính sách số tiền đã thu hồi là 3.144,499 tỷ đồng để thực hiện các khoản cho vay thuộc đối tượng khác theo quy định chi tiết của Chính phủ hay giao trọn gói gia hạn nợ, gia hạn thời gian triển khai thực hiện 6.068,961 tỷ đồng trong thời gian tiếp theo.

Bày tỏ đồng tình với đại biểu Ngân, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cũng cho rằng, việc cho vay tập trung vào các chương trình tín dụng chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, cho vay nhà ở và cho vay các huyện nghèo đẩy mạnh xuất khẩu lao động đã mang lại hiệu quả hết sức thiết thực, được nhân dân rất vui mừng, phấn khởi.

Ông cũng đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội nghiên cứu để bảo đảm đối tượng cho vay phù hợp, đồng thời quan tâm đến việc thu hồi vốn và trả lãi khi đáo hạn để tiếp tục cung cấp nguồn vốn đó cho những đối tượng khác.

Giải trình thêm các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, toàn bộ khoản vốn gốc hơn 6.000 tỷ đồng được bảo đảm 100%, hay nói khác không thất thoát một đồng vốn ngân sách nào.

Lý do theo Bộ trưởng, hiện nay nợ xấu của chương trình này là 2,68% trên tổng dư nợ, là một tỷ lệ nợ xấu đối với ngân hàng có thể chấp nhận được, tức dưới 3%. Quan trọng hơn, toàn bộ khoản này đã được trích dự phòng rủi ro, có nghĩa là toàn bộ hơn 6.000 tỷ đồng này được thu hồi đầy đủ.

Ngoài ra, hiện dư nợ có hạn của Ngân hàng Chính sách xã hội đang ở mức “vô cùng thấp” là dưới 1%, rất thấp kể cả so với các ngân hàng thương mại.

Bộ trưởng cho biết thêm, thực tế hiện nay ở các địa phương, ngân hàng chính sách khi cho vay đều phối hợp với chính quyền địa phương và các hội thực hiện các thủ tục, quy trình chặt chẽ, người dân cũng rất có ý thức trách nhiệm trong việc sử dụng nguồn vốn đó.

Ông Thắng khẳng định, hiện nay Ngân hàng Chính sách đang là một trong những ngân hàng hỗ trợ cho người dân để thực hiện các chính sách của Nhà nước rất tốt và hiệu quả.

Do đó, Bộ trưởng bày tỏ mong muốn các đại biểu Quốc hội ủng hộ cho các chương trình bổ sung vốn cho Ngân hàng Chính sách, đồng thời tiết giảm các thủ tục không cần thiết để đưa các nguồn vốn này vào cuộc sống.